Σάββατο, Μαΐου 30, 2015

Παιδί 44

Τομ Ρομπ Σμιθ
Παιδί 44
Πατάκης, 2015 (α΄έκδ. στα Ελληνικά 2009)
Μετ. Ουρανία Παπακωνσταντοπούλου
Ένας συδυασμός του ζοφερού σταλινικού καθεστώτος στη Σοβιετική Ένωση με μια αστυνομική περιπέτεια με πολλά στοιχεία ταινιών τύπου Τζέιμς Μποντ, πιστεύω είναι ο λόγος της τεράστιας επιτυχίας που είχε το πρώτο κιόλας μυθιστόρημα του νεαρού Αγγλοσουηδού συγγραφέα. Πολύ δικαιολογημένη επομένως και η κινηματογραφική του μεταφορά.
Η σκοτεινή περίοδος κατά την οποία η Σοβιετική Ένωση ήταν περιχαρακωμένη μέσα στο (πολύ επιτυχώς αποκληθέν) Σιδηρούν Παραπέτασμα, μας είναι γνωστή από πλήθος λογοτεχνικά έργα. Από το "Αρχιπέλαγος Γκουλάκ" του Σολζενίτσιν, ως "Τα παιδιά από το Αρμπάτ" του Ριμπακόφ, ή "Το μηδέν και το άπειρο" του Άρθουρ Καίσλερ (για να περιοριστώ σε μερικά από τα πιο γνωστά), πλήθος έργα έχουν αποδώσει την ανελευθερία, την καχυποψία, τα εγκλήματα, τις απίστευτα σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες που βίωσε ο Ρωσικός και οι άλλοι λαοί της ΕΣΣΔ.
Απ' αυτή την άποψη λοιπόν το "Παιδί 44", του οποίου η δράση τοποθετείται στο 1953, λίγο πριν πεθάνει ο Στάλιν, τίποτα καινούριο δεν έρχεται να προσθέσει. Η τοποθέτηση όμως μιας αστυνομικής περιπετειώδους ιστορίας σ' αυτό το πλαίσιο, είναι που κάνει τη διαφορά.
Πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο Λέο Στεπάνοβιτς Νεμίντοφ και δευτερευόντως η γυναίκα του Ραΐσα. Ο Λέο είναι "ανερχόμενο στέλεχος της υπηρεσίας Κρατικής Ασφάλειας, της MGB. Συχνά στο πλαίσιο των καθηκόντων του συλλαμβάνει υπόπτους, παρίσταται στα βασανιστήρια στα οποία τους υποβάλλουν, υπηρετεί με κάθε τρόπο πιστά το Κράτος. Γι' αυτό απολαμβάνει τόσο αυτός και η γυναίκα του όσο και οι γονείς του κάποια ιδιαίτερα προνόμια. Για παράδειγμα, κατοικούν σε καλύτερο από τα συνήθη διαμέρισμα χωρίς να το μοιράζονται με άλλους, έχουν τρεχούμενο νερό και τουαλέττα μέσα στο σπίτι κ.λπ. Για κάποιους λόγους όμως, αλλά και εξαιτίας αντιζηλίας ενός συναδέλφου, ο Λέο περιπίπτει σε  δυσμένεια, υποβιβάζεται και στέλλεται σε κάποια απομακρυσμένη επαρχιακή πόλη, ως μέλος της πολιτοφυλακής.
Πριν ακόμα φύγει από τη Μόσχα, είχε αναλάβει τη διερεύνηση του θανάτου ενός παιδιού. Φαινόταν καθαρά ότι ήταν φόνος. Όμως για το καθεστώς δεν  μπορεί να γίνονταν φόνοι από Σοβιετικούς πολίτες (!). Ένας θάνατος ήταν είτε ατύχημα είτε έργο αντικαθεστωτικών, πρακτόρων ή προδοτών. Όταν ο Λέο βρίσκεται αντιμέτωπος με το φόνο άλλων δυο παιδιών, όχι μόνο η πίστη του στο αλάθητο του κόμματος αρχίζει να κλονίζεται, αλλά θέτει ως σκοπό του να ανακαλύψει τον δολοφόνο, καθώς στο μεταξύ εντοπίζει πολλούς άλλους φόνους παιδιών, όλους κοντά σε στη σιδηροδρομική γραμμή. Από δω αρχίζουν οι ποικίλες περιπέτειές του, καθώς οι πράκτορες της MGB προσπαθούν να τον εμποδίσουν. Ακολουθούν απίστευτες σκηνές δράσης, καταδίωξης, σωτηρίας με τρόπο απίθανο. Σκληρές και ανατριχιαστικές είναι οι περιγραφές των δολοφονημένων παιδιών. υπάρχουν στιγμές που πραγματικά ήθελα να κάνω εμετό. Ο συγγραφέας αποδεικνύεται ικανότατος στο να κινεί διαρκώς το ενδιαφέρον του αναγνώστη με συνεχείς ανατροπές. Και βεβαίως στο τέλος θα φτάσει ο Λέο στον δολοφόνο. Βρήκα όμως ότι η δικαιολογία που εκείνος δίνει για όλους αυτούς τους φόνους είναι "τραβηγμένη από τα μαλλιά".
Τελική αποτίμηση: Πολύ "διαβαστερό", πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για όποιον δεν έχει διαβάσει άλλα βιβλία αναφερόμενα σ' αυτή την περίοδο και για όποιον  αρέσουν τα βιβλία περιπέτειας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου