Τρίτη, Αυγούστου 29, 2017

Κι αν εγώ χαθώ

Adam Haslett
Κι αν εγώ χαθώ  (Imagine me gone)
Μεταίχμιο, 2017
Μετ. Αύγουστος Κορτώ
(ebook)
Με αδημονία περίμενα την έκδοσή του στα ελληνικά, ειδικά στην ηλεκτρονική του μορφή, που θα μου επέτρεπε την άμεση απόκτησή του. Την ανυπομονησία μου για το βιβλίο δημιούργησαν: α) η ελλιπής υπόθεση του τίτλου που άφηνε τη φαντασία να καλπάζει, β) η αναφορά στο κύριο θέμα, το θέμα της κατάθλιψης, (πάντα οι ψυχικές παθήσεις μου προκαλούν ένα  ιδιαίτερο ενδιαφέρον) και γ) οι ενθουσιώδεις κριτικές, των ξένων κυρίως μέσων.
Τελικά έμεινα με την απογοήτευση που προκαλεί η διάψευση υψηλών προσδοκιών. Ο τίτλος διατήρησε ως το τέλος την αοριστία του, η κατάθλιψη δεν υπήρξε το κεντρικό θέμα και οι ποικίλες κριτικές μου φάνηκαν υπερβολικές.
Η τεχνική (που επαινέθηκε) καθόλου πρωτότυπη. Τα μέλη μιας πενταμελούς οικογένειας, μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο, εκφράζουν το καθένα τις δικές του σκέψεις, συναισθήματα, τη δική του οπτική των γεγονότων. Στο πρώτο κεφάλαιο μιλά ο Άλεκ, το τρίτο παιδί της οικογένειας. Πρέπει να φτάσουμε στο τελευταίο κεφάλαιο για να καταλάβουμε τι ακριβώς εννοεί, να κατανοήσουμε τον τόπο, τον χρόνο, τη ψυχολογική του κατάσταση. Εξίσου δυσνόητο καθίσταται και το δεύτερο κεφάλαιο, στο οποίο μιλά το δεύτερο παιδί, ο Μάικλ, που αργότερα θα μάθουμε ότι πάσχει από μια αγχώδη διαταραχή που επηρεάζει τη μεγάλη αγάπη και τις γνώσεις του για τη μουσική. Η προσπάθεια που καταβάλλει ο μικρότερος αδελφός, ο Άλεκ, να τον βοηθήσει να απεξαρτηθεί από το φάρμακο που τον κρατά στη ζωή, θα έχει δυσάρεστα αποτελέσματα.
Το τρίτο παιδί είναι η Σίλια, με τις δικές της αναμνήσεις από τη ζωή της οικογένειας, τον δεσμό και τελικά τον γάμο της με τον Πολ. Μητέρα η Μάργκαρετ. Απ' αυτήν μαθαίνουμε  ότι τότε που ήταν αρραβωνιασμένη ακόμα με τον Τζον, άνκαι πληροφορήθηκε ότι εκείνος έπασχε από κατάθλιψη δεν τον εγκατέλειψε, αλλά αποφάσισε και τον παντρεύτηκε. Γονιδιακό κατάλοιπο αφήνεται να εννοηθεί ότι υπήρξε η πάθηση του Μάικλ.
Οι αφηγήσεις των πέντε αυτών προσώπων εναλλάσσονται χωρίς συγκεκριμένη χρονική ακολουθία, πράγμα που αφενός απαιτεί την αμέριστη προσοχή του αναγνώστη, αφετέρου δεν προσθέτει τίποτε στη λογοτεχνική του αξία. Ένα ολόκληρο κεφάλαιο στο οποίο μιλά ο ομοφυλόφιλος Άλεκ, είναι μια λεπτομερέστατη περιγραφή του πώς, με ποιες κινήσεις και υπονοούμενα, καθώς ταξιδεύει με το τρένο, προκαλέι έναν άγνωστο, κατεβαίνουν μαζί και κάνουν βιαστικά (και αηδιαστικά, θα έλεγα) έρωτα σ' ένα πάρκιγκ! Δεν ξέρω τι προσθέτει αυτή η σκηνή ή μια άλλη σχετική περιγραφή πάλι του Άλεκ με έναν νεαρό,  τον Σεθ, τον οποίο ερωτεύεται. (Πόση διαφορά από την τρυφερή ερωτική σχέση δυο άλλων νεαρών, απόλυτα δικαιολογημένη και συνυφασμένη με την υπόθεση στο ωραίο μυθστόρημα "Λίγη ζωή"). 
Οι σκόρπιες αναφορές σε λογοτεχνικά έργα και συγγραφείς όπως ο Νόρμαν Μέιλερ, ο Τόμας Μαν, ο Προυστ, Ντοστογιέφσκι κ.λπ. δεν σώζουν το βιβλίο. Αν θα εύρισκα κάτι θετικό, αυτό είναι οι στενοί οικογενειακοί δεσμοί και η αλληλοβοήθεια που τα μέλη μιας οικογένειας παρέχουν μεταξύ τους.
Είχα αποφασίσει να γράφω μόνο για ββλία που μου άρεσαν, αλλά ήταν τόση η αντίθεση μεταξύ των κριτικών και των δικών μου εντυπώσεων, που υπέκυψα στον πειρασμό της αρνητικής κριτικής. Θα προσπαθήσω να μην το επαναλάβω.

5 σχόλια:

  1. Συμφωνώ απόλυτα. Δεν έφτασα μέχρι το τέλος. Όσο μεγαλώνω και βλέπω ότι υπάρχουν τόσα βιβλία που θα ήθελα να προλάβω να διαβάσω, αποφασίζω εύκολα ν'αφήσω στη μέση ότι δεν μου αρέσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολύ καλά κάνεις. Κι εγώ το κάνω μερικές φορές, αλλά τώρα ήταν τόσο επαινετικά όσα είχα διαβάσει που ήθελα να φτάσω ως το τέλος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  3. Αρα, δεν θα το συνιστούσες Κίκα, δεν αξίζει να το διαβάσει κάποιος/ή....εγώ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ασφαλώς δεν το συνιστώ, άνκαι συχνά τα αναγνωστικά γούστα διαφέρουν

      Διαγραφή
  4. Προς anagnostria
    Φαντάζομαι δεν γνωρίζετε πόσο σημαντικό είναι για ένα μυθιστόρημα να λάβει το βραβείο απ'το L.A. Times. Μίλαμε για σύμπραξη των μεγαλύτερων ανθρώπων του πνεύματος στις ΗΠΑ προκειμένου να καταλήξουν στην απονομή και με βαρύτητα μεγαλύτερη απ'όλα τά έντυπα της Αμερικής σε βαθμό που να έχουν καταβαθρωσει τους new York times...
    Εσάς σας ενόχλησε όμως απ'ότι βλέπω ότι πρέπει να επιδείξετε την αμέριστη προσοχή σας στο ανάγνωσμα (θα έπρεπε κατά τη γνώμη σας η ανάγνωση να είναι τύπου hello ή ΟΚ?) και σας αηδιασε μια γλαφυρή σκηνή σεξ μεταξύ ομοφυλόφιλων (πραγματικά πόσο χρονών είστε?)
    Δυσνόητες (!) κατά τη γνώμη σας οι περιγραφές του Μάικλ που στην ουσία είναι η βάση του βιβλίου και χτίζουν από μόνες τους χαρακτήρα ορόσημο στη λογοτεχνία...
    Μάλλον άλλο βιβλίο διάβασα εγώ και οι σοβαροί επαγγελματίες που το επαίνεσαν μακριά απ'τα τις ανούσιες λίστες των best seller και των αχρωμων top ten. Φυσικά όμως ο καθένας έχει δικαίωμα να λέει τη γνώμη του, στ'αληθεια όμως ποιος χρειάζεται τη δική σας/μου?

    ΑπάντησηΔιαγραφή