Παρασκευή, Μαρτίου 02, 2007

Η "Σεκερίμ" της Μαρίνας Βαμβακά

Δεν ξέρω πού οφείλεται αυτή η μεγάλη άνθηση του ιστορικού μυθιστορήματος στην εποχή μας. Προτίμηση άραγε των συγγραφέων που δεν βρίσκουν εύκολα έμπνευση στο σήμερα, ή ανταπόκριση στη ζήτηση εκ μέρους του αναγνωστικού κοινού; Όποια και να' ναι η αιτία, γεγονός παραμένει πως το ιστορικό μυθιστόρημα στις μέρες μας πλημμυρίζει τα ράφια των βιβλιοπωλείων.
"Σεκερίμ" (που σημαίνει στα τούρκικα "γλυκιά σαν ζάχαρη") ονομάζεται το πρώτο μυθιστόρημα της Μαρίνας Βαμβακά (Λιβάνης, 2007) και, όπως μας πληροφορεί η ίδια, πρόκειται για την ιστορία της προγιαγιάς της και άλλων προγόνων της, πλαισιωμένων βέβαια με μυθιστορηματικά πρόσωπα. Η επίσημη κριτική μέχρι στιγμής το έχει αγνοήσει και μόνο σε μια εφημερίδα, σ' ένα δημοσίευμα για "τα βιβλία των υπεραγορών" συνάντησα μια ειρωνική αναφορά. Κι όμως το βιβλίο έχει πολλά θετικά στοιχεία, χωρίς να λείπουν βέβαια και τα αρνητικά. Ξεκινώ από τα θετικά:
1. Η συγγραφέας διαθέτει μεγάλη αφηγηματική ικανότητα. Οι περιγραφές της είναι ζωντανές, πειστικές, οι διάλογοι φυσικοί, οι χαρακτήρες ολοκληρωμένοι 2. Γλώσσα επιμελημένη, πλούσια, με περιορισμένο αριθμό τούρκικων λέξεων (ερμηνεύονται στο τέλος σε γλωσσάρι) που συμβάλλουν στην αληθοφάνεια της όλης ατμόσφαιρας 3. Προσφέρει ιστορική γνώση για μια πολυτάραχη εποχή (1876-1922) με τρόπο φυσικό, μέσα από τις περιπέτειες των ηρώων της, αλλά και με εμβόλιμα κεφάλαια με καθαρά ιστορικό περιεχόμενο.
Αρνητικά: 1. Οι πολλές επαναλήψεις παρόμοιων γεγονότων και σκηνών αυξάνουν τον όγκο του βιβλίου και κουράζουν. Ξανά και ξανά περιγράφονται φαγητά, κεντήματα, οι συναντήσεις με τον Σουλτάνο, τα χαμάμ, το χαρέμι κ.λπ. 2. (Προσωπικές αντιρρήσεις). Είναι φυσικό και λογικό μια Ελληνίδα-Χριστιανή που γίνεται ερωμένη του Σουλτάνου να νιώθει υπερήφανη γι' αυτό και σ' όλη της τη ζωή να το θυμάται και να το καυχάται; Είναι κάτι για το οποίο θα 'πρεπε οι άλλες κοπέλες να τη ζηλεύουν και να ονειρεύονται κάποτε να τις αγαπήσει κι αυτές ένας Σουλτάνος; (σ.309). 3. Στο βιβλίο είναι διάχυτη μια αγάπη για τη σουλτανική Τουρκία και λύπη όταν ο Σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίντ εξορίζεται. Ακόμα κι όταν αργότερα, με την επικράτηση του Κεμάλ, περιγράφονται λεηλασίες και σκηνές φρίκης εις βάρος των Ελλήνων και άλλων μειονοτήτων, ένας από τους ήρωες της Βαμβακά λέει: " Ίσως ήρθε η ώρα να πληρώσουμε για τα χορτασμένα στομάχια μας, για τα πλούτη μας, για τις πρωτιές μας" (σ. 364). Ομολογώ ότι ως Κυπρία είμαι προκατειλημμένη. Αδυνατώ να μπω σ' αυτή τη λογική, όταν βλέπω τον Τούρκο να με έχει εκδιώξει βίαια από το σπίτι μου και να κατοικεί αυτός εκεί.
Τελικά, βέβαια, δεν νομίζω ότι έχασα το χρόνο μου διαβάζοντας τις 528 σελίδες της "Σεκερίμ". Αν όμως ήταν λιγότερες, το βιβλίο σίγουρα θα κέρδιζε περισσότερο.


3 σχόλια:

  1. Αχ, χάσαμε το ρυθμό μας που διαβάζαμε τυχαία τα ίδια και δεν ξέρω τι να σας γράψω... Πάντως παρακολουθώ με προσοχή. Καλό βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεν νομιζω να θελει να περασει το θετιικο του να σε αγαπησει σουλτανος. Μαλλον θα θελει να δειξει οτι ο Σουλτανος "επεσε" σε Χριστιανη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή