Είμαι όσα έχω ξεχάσει
Μεταίχμιο, 2019
Ήταν άραγε μια τυχαία αναγνωστική σύμπτωση ή μήπως μια σύγχρονη τάση συγγραφής που με οδήγησε στο διάβασμα δυο όμοιων βιβλίων; Όμοιων όχι ως προς το περιεχόμενο αλλά ως προς το κίνητρο των συγγραφέων τους να θυμηθούν, να αναζητήσουν την ιστορία της χώρας τους μέσα από την αληθινή ιστορία της οικογένειάς τους και με επιβεβαίωση αδιάψευστα φωτογραφικά στιγμιότυπα. Ο ένας Γερμανός της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, ο άλλος Έλληνας. Στην αναγνωστική μου πορεία μετά το "Ψηλά τις καρδιές" ακολούθησε, εντελώς τυχαία, το "Είμαι όσα έχω ξεχάσει".
"Μονάχα θραύσματα θυμόμαστε είτε από έναν εμφύλιο πόλεμο είτε από έναν ανολοκλήρωτο έρωτα. Νησιά μνήμης η ζωή μας". Αυτά τα θραύσματα προσπαθεί να σώσει ο Μαγκλίνης, είτε πρόκειται για θραύσματα της δικής του μνήμης είτε της μνήμης μελών της οικογένειάς του. Προπάντων μιας ηλικιωμένης θείας που μπορεί να οδηγήσει τα βήματα των αναμνήσεων και σε γεγονότα που συνέβησαν πριν ο ίδιος γεννηθεί, και ειδικά στο γεγονός που σημάδεψε για πάντα την οικογένεια. Στις 24 Ιανουαρίου 1944, σ' ένα δρόμο του Αγρινίου, ο παππούς του συγγραφέα Νίκος Μαγκλίνης πέφτει νεκρός από μια σφαίρα της ΟΠΛΑ, πριν ακόμα αρχίσει ο καθαυτό εμφύλιος. Τον φέρνουν στο σπίτι νεκρό πάνω σε μια ξεχαρβαλωμένη πόρτα, σκηνή που επαναλαμβάνεται στο βιβλίο, μέσα στην αναζήτηση των γεγονότων και του κλίματος της εποχής.
Ο συγγραφέας αναζητεί, ψάχνει. Επιστρέφει μετά από χρόνια στο Αγρίνιο, αναζητεί το σκοτεινό δρόμο όπου ένα χειμωνιάτικο βράδυ ο παππούς του έπεφτε νεκρός. Γυρεύει το σπίτι όπου έζησε ο πατέρας του, ψάχνει σε αρχεία, εφημερίδες, στις αναμνήσεις όσων έζησαν τα γεγονότα, σε παλιές φωτογραφίες. Ανασυνθέτει τη ζωή μιας οικογένειας και ταυτόχρονα γεγονότα της Ιστορίας του 20ου αι. Μικρασιατική Εκστρατεία, Γερμανοί, Κατοχή, βασανιστήρια, εκτελέσεις, Εμφύλιος. Χωρίς χρονολογική σειρά αλλά έτσι όπως τα ιστορικά γεγονότα αγγίζουν την οικογένειά του, ο συγγραφέας μας θυμίζει "οικεία κακά".
Τι είναι ένας θάνατος μέσα στο σφαγείο των εκατομμυρίων; Μια αμελητέα ανθυπολεπτομέρεια. Αλλά γι' αυτούς που υπέστησαν τις συνέπειες αυτός είναι όλος ο κόσμος τους, αυτό καθόρισε και στοιχειώνει τη ζωή τους γενιές μετά.
Την αφήγηση διακόπτουν πρωτοπρόσωπες ποιητικές εκφορές σκέψεων, συναισθημάτων και βιωμάτων του συγγραφέα. Κλείνεις το βιβλίο κι αναλογίζεσαι τη δική σου ζωή, τα δικά σου "νησιά μνήμης". "Και αν τελικά η μνήμη δεν είναι άλλο παρά διάσπαρτα νησιά μέσα σε μιαν απέραντη θάλασσα μνήμης; Με άλλα λόγια, μήπως είμαστε όσα έχουμε ξεχάσει;"
"Μονάχα θραύσματα θυμόμαστε είτε από έναν εμφύλιο πόλεμο είτε από έναν ανολοκλήρωτο έρωτα. Νησιά μνήμης η ζωή μας". Αυτά τα θραύσματα προσπαθεί να σώσει ο Μαγκλίνης, είτε πρόκειται για θραύσματα της δικής του μνήμης είτε της μνήμης μελών της οικογένειάς του. Προπάντων μιας ηλικιωμένης θείας που μπορεί να οδηγήσει τα βήματα των αναμνήσεων και σε γεγονότα που συνέβησαν πριν ο ίδιος γεννηθεί, και ειδικά στο γεγονός που σημάδεψε για πάντα την οικογένεια. Στις 24 Ιανουαρίου 1944, σ' ένα δρόμο του Αγρινίου, ο παππούς του συγγραφέα Νίκος Μαγκλίνης πέφτει νεκρός από μια σφαίρα της ΟΠΛΑ, πριν ακόμα αρχίσει ο καθαυτό εμφύλιος. Τον φέρνουν στο σπίτι νεκρό πάνω σε μια ξεχαρβαλωμένη πόρτα, σκηνή που επαναλαμβάνεται στο βιβλίο, μέσα στην αναζήτηση των γεγονότων και του κλίματος της εποχής.
Ο συγγραφέας αναζητεί, ψάχνει. Επιστρέφει μετά από χρόνια στο Αγρίνιο, αναζητεί το σκοτεινό δρόμο όπου ένα χειμωνιάτικο βράδυ ο παππούς του έπεφτε νεκρός. Γυρεύει το σπίτι όπου έζησε ο πατέρας του, ψάχνει σε αρχεία, εφημερίδες, στις αναμνήσεις όσων έζησαν τα γεγονότα, σε παλιές φωτογραφίες. Ανασυνθέτει τη ζωή μιας οικογένειας και ταυτόχρονα γεγονότα της Ιστορίας του 20ου αι. Μικρασιατική Εκστρατεία, Γερμανοί, Κατοχή, βασανιστήρια, εκτελέσεις, Εμφύλιος. Χωρίς χρονολογική σειρά αλλά έτσι όπως τα ιστορικά γεγονότα αγγίζουν την οικογένειά του, ο συγγραφέας μας θυμίζει "οικεία κακά".
Τι είναι ένας θάνατος μέσα στο σφαγείο των εκατομμυρίων; Μια αμελητέα ανθυπολεπτομέρεια. Αλλά γι' αυτούς που υπέστησαν τις συνέπειες αυτός είναι όλος ο κόσμος τους, αυτό καθόρισε και στοιχειώνει τη ζωή τους γενιές μετά.
Την αφήγηση διακόπτουν πρωτοπρόσωπες ποιητικές εκφορές σκέψεων, συναισθημάτων και βιωμάτων του συγγραφέα. Κλείνεις το βιβλίο κι αναλογίζεσαι τη δική σου ζωή, τα δικά σου "νησιά μνήμης". "Και αν τελικά η μνήμη δεν είναι άλλο παρά διάσπαρτα νησιά μέσα σε μιαν απέραντη θάλασσα μνήμης; Με άλλα λόγια, μήπως είμαστε όσα έχουμε ξεχάσει;"
Είμαστε όσα έχουμε ξεχάσει ....αλλά και όσα θυμόμαστε...Όλα μαζί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑσφαλώς, αφού στο βιβλίο ο συγγραφέας αναφέρει και όσα ο ίδιος θυμάται, αλλά προσπαθεί να μάθει και όσα έχει ξεχάσει ή δεν έμαθε ποτέ.
ΑπάντησηΔιαγραφή