Η σκιά του ανέμου

"Αυτός ο χώρος είναι ένα μυστήριο, Ντανιέλ, ένα ιερό. Το κάθε βιβλίο, ο κάθε τόμος που βλέπεις, έχει ψυχή. Την ψυχή αυτού που το έγραψε και την ψυχή αυτών που το διάβασαν και έζησαν και ονειρεύτηκαν μαζί του. Κάθε φορά που ένα βιβλίο αλλάζει χέρια, κάθε φορά που κάποιος γλιστράει το βλέμμα του πάνω στις σελίδες του, το πνεύμα του διευρύνεται και δυναμώνει".

Τα βιβλία που έχουν σαν θέμα τους άλλα βιβλία ασκούν, νομίζω, μια ιδιαίτερη έλξη σ' όλους τους βιβλιόφιλους. Στο ωραίο μπλογκ "Βολτίτσες" (στο οποίο οφείλω και την ανάγνωση του παρόντος βιβλίου) μια ολόκληρη ενότητα ονομάζεται "Βιβλιοβιβλία", πολύ ενδιαφέρουσα και ενημερωτική για όποιον αγαπά αυτό το είδος. "Η σκιά του ανέμου" του Ισπανού Carlos Ruiz Zafon (Λιβάνης 2004, μετ. Κατερίνα Ρούφου) είναι ένα τέτοιο εξαιρετικό βιβλίο. Σε κρατάει αιχμάλωτο στη γοητεία της αφήγησης από την πρώτη ως την τελευταία (557η) σελίδα του. Αγάπη για το βιβλίο, περιπέτειες, ένας μεγάλος έρωτας, το πάθος της συγγραφής, η δύναμη της φιλίας, η ενσάρκωση του κακού, σκέψεις και αποφθεγματικές ρήσεις, πλήθος προσώπων και χαρακτήρων, στο φόντο με αδρές πινελιές ο Ισπανικός Εμφύλιος, μυστήρια και ανατροπές, η Βαρκελώνη με τις ράμπλα, τους δρόμους, τις πλατείες, τα καφέ, τα αρχοντικά της, συνθέτουν αυτή τη μαγική ατμόσφαιρα που καθηλώνει τον αναγνώστη.
Δεν είναι δυνατό να αφηγηθεί κανείς το περιεχόμενο του βιβλίου χωρίς να αναφερθεί σε γεγονότα των οποίων η σταδιακή  αποκάλυψη αποτελεί μέρος της γοητείας του βιβλίου. Πολύ αδρομερώς μπορώ μόνο να αναφέρω τα εξής:
Βρισκόμαστε στο 1945. Ένα εντεκάχρονο αγόρι, ο Ντανιέλ, οδηγείται μια μέρα από το βιβλιοπώλη πατέρα του στο Κοιμητήριο των Λησμονημένων Βιβλίων.  "Είναι παράδοση την πρώτη φορά που κάποιος επισκέπτεται αυτό το μέρος να διαλέγει ένα βιβλίο, αυτό που προτιμά, και να το υιοθετεί, εξασφαλίζοντας πως δεν θα εξαφανιστεί ποτέ, πως θα μένει για πάντα ζωντανό. Είναι μια πολύ σημαντική υπόσχεση. Υπόσχεση ζωής", εξήγησε ο πατέρας μου. "Σήμερα είναι η σειρά σου".
Ο Ντανιέλ διαλέγει το βιβλίο "Η σκιά του ανέμου" του Χουλιάν Καράξ, ενός συγγραφέα του οποίου δεν έχει ακούσει ποτέ το όνομα. Η ανάγνωση του μυθιστορήματος τον γοητεύει και αρχίζει μια περιπετειώδη προσπάθεια να μάθει γι' αυτόν τον άγνωστο συγγραφέα. Η περιέργεια και το ενδιαφέρον του εντείνονται, όταν ένας άλλος βιβλιοπώλης, φίλος του πατέρα του, του προτείνει ένα μεγάλο ποσό για να αγοράσει αυτό το βιβλίο. Ο μικρός αρνείται. Το μυστήριο μεγαλώνει, όταν ανακαλύπτει ότι κάποιος άγνωστος αναζητά τα βιβλία του Καράξ και τα καίει.

Τα χρόνια περνούν. Ο μικρός μεγαλώνει. Τα γεγονότα και τα πρόσωπα του βιβλίου μπλέκονται διαρκώς στη ζωή του Ντανιέλ, που μοιάζει να επαναλαμβάνει τη ζωή του Καράξ. Μυθοπλασία και πραγματικότητα γίνονται ένα. Μη μπορώντας να αποκαλύψω πολλά από την υπόθεση του βιβλίου, παραθέτω ελάχιστες σκέψεις από τις πάμπολλες που με σταμάτησαν καθώς διάβαζα.
-"Μέχρι εκείνη τη στιγμή για μένα το διάβασμα ήταν μια υποχρέωση, ένα πρόστιμο που έπρεπε να πληρώσεις στους δασκάλους και τους καθηγητές χωρίς να ξέρεις καλά καλά το γιατί. Δε γνώριζα την ευχαρίστηση της ανάγνωσης, αυτή που νιώθεις όταν εξερευνάς πόρτες που ανοίγονται στην ψυχή σου, όταν αφήνεσαι στη φαντασία σου, την ομορφιά και στο μυστήριο του μυθιστορήματος και της γλώσσας. Όλα αυτά γεννήθηκαν για μένα με εκείνο το μυθιστόρημα".
-Γιατί καίγονται τα βιβλία; Από ηλιθιότητα, από άγνοια, από μίσος...πού να ξέρει κανείς.
-Τα βιβλία είναι καθρέφτες:σ' αυτά φαίνεται μόνο αυτό που κουβαλάει κανείς μέσα του.