Τρίτη, Ιανουαρίου 14, 2014

Ο εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε

Γιούνας Γιούνασον
Ο εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε
Ψυχογιός, 2013
Μετ. Γρηγόρης Κονδύλης
Πρωτότυπο, έξυπνο, ευφάνταστο, διασκεδαστικό, το μυθιστόρημα του Σουηδού Γιούνας Γιούνασον μπορεί να χαρίσει στον αναγνώστη απίθανα ευχάριστες στιγμές, φτάνει ο αναγνώστης να διαθέτει την ανάλογη αίσθηση χιούμορ που απαιτεί αυτό το χαρισματικό βιβλίο.
Βεβαίως, είναι όχι μόνο αδύνατο να αναφερθούν όλα τα γεγονότα, αλλά επιπλέον αυτό θα στερούσε από τον αναγνώστη τη χαρά του απρόοπτου. Σε πολύ αδρές γραμμές το θέμα είναι το εξής: Ο εκατοντάχρονος Άλαν Κάρλσον που βρίσκεται σ' ένα γηροκομείο σε μια μικρή πόλη της Σουηδίας, την ημέρα ακριβώς που θα έκλεινε τα εκατό και που θα γιορτάζονταν με τις αρχές της πόλης, δημοσιογράφους κ.λπ. παρόντες, ανοίγει το παράθυρο του δωματίου του και δραπετεύει. Χωρίς συγκεκριμένο σκοπό, χωρίς προορισμό, φτάνει στο σταθμό λεωφορείων, αγοράζει ένα εισιτήριο και, κουβαλώντας (κλέβοντας ουσιαστικά) μια βαλίτσα που του εμπιστεύτηκε ένας νεαρός, ξεκινάει για το άγνωστο. Η περιπέτεια αρχίζει. Θα αποβιβαστεί σ' ένα παλιό, εγκαταλελειμμένο σιδηροδρομικό σταθμό, εκεί θα συναντήσει ένα κάπως...νεότερο κλέφτη και οι δυο τους παρέα θα προσπαθήσουν να ξεφύγουν τόσο από τη συμμορία των εγκληματιών στην οποία ανήκε η βαλίτσα και που περιείχε ένα θησαυρό εκατομμυρίων, όσο και από την αστυνομία.
Ενώ αυτά διαδραματίζονται το 2005, ο συγγραφέας, ξεκινώντας από το 1905, έτος γέννησης του Άλαν, παρεμβάλλει κεφάλαια στα οποία εξιστορεί την πορεία ζωής του εκατοντάχρονου και τις απίστευτες εμπειρίες του. Μια πορεία ζωής που συμπίπτει με τους κυριότερους ιστορικούς σταθμούς του 20ου αι. Από τη Σουηδία στην Ισπανία και τον Εμφύλιο, από εκεί στην Αμερική και ...στην κατασκευή της ατομικής βόμβας, στην Κίνα και τη Σοβιετική Ένωση, στην Κορέα και στην Ινδοκίνα, στα γκουλάκ της Σιβηρίας και στη Γαλλία, ο Άλαν βρίσκεται αντιμέτωπος όχι μόνο με κορυφαίες ιστορικές στιγμές αλλά και με τους πρωταγωνιστές τους: Φράνκο και Τρούμαν, Τσόρτσιλ και Στάλιν, Μάο και Κιμ Ιλ Σουγκ, Λύντον Τζόνσον και Σαρλ ντε Γκολ, με όλους κάποια στιγμή συναντιέται και...γευματίζει. Είναι τόσο πειστικός ο συγγραφέας στις περιγραφές και στη διασύνδεση των γεγονότων που τίποτα δεν μας φαίνεται απίθανο στις περιπέτειες του Άλαν.
Παράλληλα, οι φανταστικές περιπέτειες γίνονται αφορμή να αναφερθούν τα σχετικά πραγματικά ιστορικά γεγονότα και μάλιστα μέσα από την απλοϊκή, αλλά ίσως και την πιο αυθεντική ματιά του α-πολιτικού ανθρώπου. Ο ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης για την κατασκευή της βόμβας, η εκατέρωθεν κατασκοπεία, η δημιουργία των δύο Γερμανιών, ο πόλεμος της Κορέας, η επανάσταση του Μάο και πλήθος άλλα γεγονότα δίνονται με αυθεντικότητα και χιούμορ.
Στο μεταξύ πολλά ευφάνταστα και χιουμοριστικά επεισόδια διανθίζουν το παρόν του εκατοντάχρονου φυγάδα και του φίλου του και, ενώ η παρέα τους διαρκώς μεγαλώνει, ξεφεύγουν συνεχώς από το  κυνηγητό τόσο των εγκληματιών όσο και του αρχιαστυνόμου. Ένα βιβλίο-κατόρθωμα του συγγραφέα που μπόρεσε να συνδυάσει την αστυνομική περιπέτεια με την ιστορία του 20ου αι., το χιούμορ με τη δράση, τη φαινομενικά απλοϊκή αλλά κατά βάθος ουσιαστική ερμηνεία των πολιτικών και ιστορικών γεγονότων. Καθόλου ανεξήγητο το εκδοτικό φαινόμενο των πάνω από 5 εκατομμύρια αντιτύπων που πωλήθηκαν.

7 σχόλια:

  1. Πολύ ωραίο φαίνεται πραγματικά το νέο μυθιστόρημα που παρουσίασες, Κίκα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλό ως ιδέα, καλό ως κωμική παρωδία της αστυνομικής λογοτεχνίας.
    Μπορώ βέβαια να πω ότι κάπως με κούρασε, αλλά η πραγμάτωση της σύνδεσης Ιστορίας και αστυνομικού κυνηγιού ήταν πρωτοποριακή
    Πατριάρχης Φώτιος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. `Εχει κάνει τέτοιο πάταγο παγκοσμίως που έχω μπει στον πειρασμό να το διαβάσω, αν και κατά κανόνα αποφεύγω τα μπεστ σέλλερ. Τώρα έγραψε κι άλλο, την Αναλφάβητη που ήξερε να μετράει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @Νομίζω ο χαρακτηρισμός που του ταιριάζει είναι πιο πολύ "διασκεδαστικό' παρά ωραίο.
    :@ΒΙΒΛΙΟΚΑΦΕ: Πιο πολύ απ' αυτή τη σύνδεση μου άρεσε η παρουσίαση ιστορικών προσώπων και γεγονότων από την εύθυμη πλευρά, χωρίς να ζημιώνεται η ιστορική αλήθεια.
    @L Ας μην είμαστε τόσο προκατειλημμένοι με τα μπεστ σέλλερ, Λητώ μου. Υπάρχουν και κάποια που αξίζουν τον κόπο, έστω για ένα χαμόγελο, μέσα στη μαυρίλα που μας δέρνει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ωραία η παρουσίαση, αλλά και ....πάλι διαφωνώ ως προς το πόσα αποκαλύπτονται.... Στη δική μου ανάρτηση, φτωχή μεν, αλλά ...δεν θέλω να αποκαλύπτω πολλά... Ανεξάρτητα από αυτό, πιστεύω πως είναι πάρα πολύ καλό βιβλίο....!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Νομίζω πρέπει να δίνονται λίγα περισσότερα στοιχεία απ' αυτά που αναφέρεις εσύ. Μόνο με όσα γράφεις ίσως να μη μου κινούσε το ενδιαφέρον αν δεν μου έλεγες και προφορικά πόσο σου άρεσε. Δεν πιστεύω ότι αποκαλύπτω κάτι που στερεί την έκπληξη από τον αναγνώστη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Εξαιρετικά διασκεδαστικό βιβλίο! Συμφωνώ ότι αυτό το ψυχρό χιούμορ που υποβόσκει είναι εθιστικό , θα πρόσθετα απλά ότι αυτή η ανεμελιά -έως αθωότητα -με την οποία σκορπά το θάνατο ο εκατοντάχρονος παππούλης τον κάνουν τελικά εξαιρετικά επικίνδυνο. Εξάλλου, ο πλέον επικίνδυνος είναι αυτός που δεν έχει πια να χάσει τίποτα, που δεν έχει καμιά ευθύνη, που δε φοβάται τίποτα. Και αυτή η αντίφαση - ένας επικίνδυνος εκατοντάχρονος - είναι κατά τη γνώμη μου που κάνει το βιβλίο (μαζί με τα άλλα που αναφέρατε) τόσο ενδιαφέρον.
    Καμιά φορά υπάρχει λόγος που τα best seller κάνουν τόσες πωλήσεις!

    ΑπάντησηΔιαγραφή