Τρίτη, Οκτωβρίου 02, 2007

Το νησί

Είμαι γενικά πολύ επιφυλακτική με όσα βιβλία...αυτοδιαφημίζονται. Οι δυο πρώτες σελίδες του μυθιστορήματος της Victoria Hislop "Το νησί" (Διόπτρα, 2007), είναι γεμάτες από το τι "έγραψαν...είπαν" διάφοροι, γνωστοί και άγνωστοι, για το βιβλίο. Γιατί με προκαταλαμβάνει; Γιατί δεν με αφήνει να κρίνω μόνη μου; Κι έπειτα, αυτό το "15η έκδοση" στο εξώφυλλο τι σημαίνει; Πότε έγινε η πρώτη έκδοση; Στο εσώφυλλο δεν βλέπω άλλη χρονολογία από το 2007. Μπορούμε να μιλάμε για καινούριες εκδόσεις, όταν πρόκειται απλώς για ανατυπώσεις; Και πόσα αντίτυπα εκδίδονταν σε κάθε έκδοση; Πουθενά δεν το λέει.
Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι αυτά τα εμπορικά τεχνάσματα δεν έχουν σημασία, αν το ίδιο το βιβλίο αξίζει. Μήπως όμως ακριβώς αυτά τα διαφημιστικά ευρήματα φανερώνουν μια φοβία των εκδοτών και μια προσπάθεια προσέλκυσης αναγνωστών με τεχνητά μέσα;
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον που βρήκα στο βιβλίο της Hislop (που σημειωτέον απέσπασε το βρετανικό βραβείο του Καλύτερου Πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα για το 2007) είναι οι πληροφορίες που μας δίνει για το νησί των λεπρών, τη Σπιναλόγκα, ένα μικρό νησί στα ανατολικά της Κρήτης, καθώς και οι γνώσεις γύρω από την ίδια την αρρώστια και οι προσπάθειες για τη θεραπεία της. Η συγγραφέας θα πρέπει να έχει μελετήσει πολύ το θέμα της λέπρας, να έχει επισκεφθεί την Κρήτη και πολύ να την έχει αγαπήσει.
Η υπόθεση με λίγα λόγια είναι η εξής: Μια νεαρή κοπέλα, η Αλέξις, στην πρσπάθειά της να ανακαλύψει τις ρίζες της, την ιστορία του παρελθόντος της Ελληνίδας μητέρας της, που με σχολαστική μυστικοπάθεια εκείνη απέκρυβε, ξεκινά από το Λονδίνο για την Κρήτη. Εκεί, σε μια μακροσκελέστατη αφήγηση (σχεδόν όλο το βιβλίο) μιας παλιάς γνωστής της μητέρας της, θα μάθει όλο το παρελθόν, μια δραματική ιστορία που ξεκίνησε το 1939 και τελειώνει το 2001.
Ενώ όμως η συγγραφέας είχε στα χέρια της ένα ενδιαφέρον και πρωτότυπο θέμα, δεν κατάφερε, πέρα από το πληροφοριακό στοιχείο, να το αξιοποιήσει και λογοτεχνικά. Βρίσκω ότι το βιβλίο αυτό μεγαλύτερο ενδιαφέρον μπορεί να δημιουργήσει στους ξένους αναγνώστες παρά στους Έλληνες. Είναι εμφανής η προσπάθειά της να περιγράψει τη ζωή στην Κρήτη. Για παράδειγμα, η αναφορά στα πιατάκια με τους μεζέδες, η περιγραφή της νύχτας της Ανάστασης, ενός γλεντιού ή του χορού σε πανηγύρι, του γάμου, του τρύγου ή του μαζέματος των ελιών, μπορεί να δημιουργούν μια εξωτική ατμόσφαιρα για τους μη Έλληνες αναγνώστες, όχι όμως και για μας που όλα αυτά αποτελούν καθημερινές και αυτονόητες συνήθειες.
Έπειτα, στην όλη ιστορία λείπει η ένταση και το πάθος, λείπει το βάθος και η συγκίνηση. Είναι μια "φλατ" αφήγηση, θα έλεγα, που εξελίσσεται στο ίδιο ύφος, είτε μας περιγράφει εξωτερικά ένα τοπίο είτε τη συγκλονιστική στιγμή που μια νέα, όμορφη, αρραβωνιασμένη κοπέλα ανακαλύπτει στο σώμα της τα πρώτα σημάδια της λέπρας.
Ασφαλώς, για να τελειώσω το 500 σελίδων μυθιστόρημα (με αρκετό κόπο, ομολογώ) κάποιο ενδιαφέρον βρήκα σ' αυτό. Όχι όμως τόσο όσο θα μπορούσε και θα έπρεπε να προσδώσει στο θέμα της η συγγραφέας.


19 σχόλια:

  1. καλησπέρα!

    πολύ δοκίμασαν να χαρακτηρίσουν το βιβλίο το νέο "Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι" και από την παρουσίασή σου δε νομίζω ότι έχουν πέσει και πολύ έξω!

    ειδικά στα "τουριστικά" κλισέ των ελλήνων με τους μεζέδες, την Ανάσταση και τα συναφή.

    γεια χαρά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλησπέρα, αγαπητέ Δημήτρη. "Το μαντολίνο", κατά τη γνώμη μου, ήταν πολύ καλύτερο. Πολύ πιο ζωντανές οι περιγραφές του, ολοκληρωμένοι οι χαρακτήρες του, είχε χιούμορ και αυτό το μεγάλο έρωτα που μπορούσε να συγκινήσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλησπέρα Anagnostria. Συμφωνώ με όσα γράφεις και θα ήθελα να προσθέσω ότι το βραβείο του 'Καλύτερου Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα' που έλαβε η Hislop, είναι ίσως το μοναδικό 'λογοτεχνικό' βραβείο στην Βρετανία που δεν απονέμει κάποια κριτική επιτροπή, αλλά επιλέγεται από αναγνώστες-τηλεθεατές μέσω τηλεοπτικής ψηφοφορίας. Το βραβείο έχει θεσμοθετήσει μια καθημερινή εκπομπή που είναι το βρετανικό αντίστοιχο του αμερικάνικου Oprah Show. Εύα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Γεια σου Εύα. Ευχαριστώ για τις πληροφορίες και την επίσκεψη. Βιβλία σου δεν μπόρεσα ακόμα να διαβάσω, τα έχω όμως υπ' όψιν. Θα έρθει η σειρά τους, πού θα μου πάνε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος6:37 μ.μ.

    Ακουγεται πολυ τελευταια ως τιτλος το συγκεκριμενο βιβλιο και ομολογω οτι εμενα αυτα τα βαρυγδουπα στα εξωφυλλα πιο πολυ κατι σε βιπερ μου φερνουν...οσο για τον Κορελλι μ'αρεσε παρα πολυ ως βιβλιο,εκλαψα κιολας,το ειχα διαβασει χρονια πριν την ταινια η οποια ηταν αποτυχια για μενα... :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Συμφωνώ μαζί σου, αγαπητή cook.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλημέρα αγαπητή φίλη,
    Συμφωνώ μαζί σου και με τη φίλη cook. Το "Μαντολίνο", το οποίο είχα διαβάσει πριν από αρκετά χρόνια στην πρωτότυπη έκδοση του μου είχε αρέσει πολύ. Ο τρυφερός, πικρός και ταυτόχρονα σκληρός μύθος,η ωραία γλώσσα, το στήσιμο των χαρακτήρων, αλλά και το υποβόσκον αγγλικό χιούμορ ήταν τα στοιχεία που με έκαναν να το αγαπήσω. Βέβαια οφείλω να ομολογήσω ότι και σε αυτό το βιβλίο, όπως και σε κάθε βιβλίο που ο συγγραφέας δεν είναι Ελληνας, είναι αναπόφευκτο εμείς να βρίσκουμε περιττές κάποιες εικόνες και περιγραφές και να τις θεωρούμε περισσότερο "φολκλορ" παρά λογοτεχνία, αυτό όμως δεν αναιρεί την αξία του βιβλίου στο σύνολο του. Είναι φυσικό όταν ο συγγραφέας δεν έχει ζυμωθεί με τον τόπο και τις συνήθειές του να βλέπει τα πράγματα με διαφορετικό μάτι. Η ταινία ήταν χάλια..μόνο η μουσική και τα τοπία της Κεφαλλονιάς άξιζαν. Κρίμα.
    με αγάπη
    ΕΚΤ Ελένη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλησπέρα, αγαπητή Ελένη. Έχεις δίκαιο για το "Μαντολίνο". Δεν ξέρω αν έχεις διαβάσει το "Νησί" και ποια είναι η γνώμη σου. Διάβασα σ' ένα περιοδικό ότι η Xislop βρισκόταν στην Κύπρο, έδωσε μάλιστα και συνέντευξη, δεν είδα όμως πουθενά παρουσίαση του βιβλίου της. Ίσως ήρθε για διακοπές, ποιος ξέρει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Αγαπητή Αναγνώστρια,
    Όχι, δεν το έχω διαβάσει, δυστυχώς ενώ έχω μεγάλη όρεξη για διάβασμα και στήλες βιβλίων που με περιμένουν, το γράψιμο έχει προτεραιότητα αυτό τον καιρό. Πάντως θα ήθελα να το διαβάσω και σκέφτομαι ότι ίσως θα είναι προτιμότερο στα αγγλικά, οι μεταφράσεις, τις πιο πολλές φορές τα αδικούν τα βιβλία. Με την ευκαιρία που μιλάμε για βιβλία που έγραψαν ξένοι για την Ελλάδα, μήπως μήπως έχεις διαβάσει το " Dinner with Persephone" της Patricia Storage ? Το είχα διαβάσει την ίδια περίπου εποχή με το Μαντολίνο και είχα θυμώσει πολύ τότε, η συγγραφέας έζησε ένα χρόνο στην Ελλάδα και σχεδόν τίπότε δεν της άρεσε και για όλα είχε μια επικριτική διάθεση.
    ΕΚΤ Ελένη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Λίγα λόγια για το παρασκήνιο της συγγραφέας Hislop και πως πήρε βραβείο και πως έγινε bestseller. Ο άντρας της είναι don των media στην Αγγλία. Εκδίδει ένα περιοδικό σαν το αντίστοιχο ελληνικό ποντίκι "private eye" καθώς επίσης μία εβδομαδιαία τηλεοπτική εκπομπή. Λοιπόν ο νόων νοείτω....η επιτυχία της κυρίας του!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αγαπητή Anagnostria,

    Μιλώντας απόψε στο τηλέφωνο με τη φίλη μου Κίκα Πουλχερίου μου ανέφερε πως μίλησε με το βιβλιοπωλείο "Πράγα" του Δημήτρη Μπαλαούρα και εδειξε ενδιαφέρον για παρουσίαση.Το γνωρίζεις;
    Καλό βράδι
    ΕΚΤ Ελένη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. @ekt Απαντώ και στα δύο σου σχόλια, αγαπητή Ελένη. Δεν έχω διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο, αλλά απ' ό,τι γράφεις δεν νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να το αναζητήσω. Όσο για το βιβλιοπωλείο "Πάργα" (αυτό είναι το σωστό και όχι "Πράγα")το ξέρω και θα συνεννοηθώ με την Κίκα Πουλχερίου τι ακριβώς της είπαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. @penelope Αυτό εξηγεί πολλά πράγματα...Ευχαριστώ για την πληροφορία και την επίσκεψη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Καλησπέρα Αναγνώστρια,
    Έτυχε να πέσει στα χέρια μου το Νησί φέτος το καλοκαίρι την ίδια περίοδο που διάβαζα την Ακτή. Δυστυχώς η σύγκριση ήταν αναπόφευκτη. Με εξαίρεση την έκπληξη (δεν ήξερα ότι είχαμε λεπρούς ακόμα και την περίοδο της κατοχής-δεν το αναφέρει κανένα βιβλίο και δεν ξέρω να υπάρχει κάποια σχετική ιστορία ή αφήγηση) δεν μου προξένησε κανένα άλλο συναίσθημα γι αυτό και το παράτησα αμέσως. Και σε ό,τι αφορά τους μεζέδες και τις λοιπές πληροφορίες για τουρίστες ακόμα και ο οδηγός του Lonely Planet είναι πιο γλαφυρός. (άσε που υποψιάζομαι ότι πολλές πληροφορίες θα τις πήρε από εκεί.) Πάντως μου κίνησες το ενδιαφέρον για το βιβλίο σχετικά με τη Λισαβώνα (στην οποία παρεμπιπτόντως έχω πάει κι εγώ.) Αν και κρίνοντας εξ ιδίων, σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις η αντικειμενικότητα χάνεται. Εγώ πχ πρώτα πήγα στο Κάιρο (το 1993) και μετά διάβασα Μαχφούζ που, κυριολεκτικά, τον λάτρεψα. Παρολαυτά θα το αγοράσω διότι, εκτός των άλλων, το ταξίδι με το τρένο είναι το αγαπημένο μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Παράξενε ελκυστή με το παράξενο όνομα. Χαίρομαι για την καινούρια γνωριμία. Ενδιαφέρον το μπλογκ σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Καλησπέρα, κι εμένα το βιβλίο με άφησε ασυγκίνητη. Λείπει το συναίσθημα. Από μικρό παιδί ακούω τις διηγήσεις της μητέρας μου που είναι η μόνη εν ζωή που δούλεψε στην Σπίναλόγκα.Κάθε φορά που ακούω τις τραγικές ιστορίες που διηγείται κλαίω. Κλαίω για τον χωρισμό των παιδιών από τις μάνες,των συζύγων, των αδελφών.Κλαίω για την απομόνωση αυτών των ανθρώπων και την έλλειψη ελπίδας. Κλαίω για τον άγνωστο λεπρό που εκτέλεσαν οι Γερμανοί μπρόστα στη μητέρα μου και τα έξι αδέρφια της επειδή θέλησε να το σκάσει από τη Σπιναλόγκα με τη βοήθεια του παππού μου. Δυστυχώς αυτή το κλίμα δεν κατάφερε να μου το μεταδώσει το βιβλίο. Θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω σαν μία ωραία δραματική ερωτική ιστορία. Σε καμία περίπτωση όμως ως ένδειξη της κατάστασης που επικρατούσε στο λεπροκομείο και ειδικά στην Πλάκα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Το βιβλίο είναι ίσως ένα απο τα καλύτερα που έχω διαβάσει..Τα γεγονότα που περιγράφει μέσα, τα παρουσιάζει με τέτοιον τρόπο που νιώθεις ότι τα βλέπεις ή τα φαντάζεσαι τέλος πάντων για πρώτη φορά! Κατάγομαι από το Ηράκλειο Κρήτης και όλα αυτά τα γεγονότα με ενθουσίασαν τόσο πολύ! Είναι πχ το μάζεμα της ελιάς, το τρύγος, το πανυγήρι, ο γάμος... όλα αυτά είναι παραδόσεις εδώ των Κρήτών και είναι τόσο όμορφο να τα βλέπεις να γράφονται σε ένα βιβλίο το οποίο είναι τόσο αναγνώσιμο! Βλέπεις τις παραδόσεις του τόπου σου απο άλλη σκοπιά. Περιγράφονται με τόση αλήθεια... όπως παρουσιάζεται και η αλήθεια της ασθένειας της λέπρας...μια ασθένεια που με έκανε να σκεφτώ πολλά! Γι' αυτό λοιπόν, διαφωνώ με την Anagnostria η οποία τα βλέπει τόσο υπερβολικά όσον αναφέρεται για τους Κρήτες που θα το διαβάσουν! Το βιβλίο είναι η εικόνα της Κρήτης προς τα έξω, ή τουλάχιστον ένα δείγμα, (ας μην υπερβάλω και εγώ). Είναι τόσο όμορφο συναίσθημα να διαβάζεις για τον τόπο σου και ακόμα νιώθεις τόσο καλά, όταν ξέρεις ότι το βιβλίο αυτό το διαβάζει τόσος κόσμος! Με άγγιξε τόσο πολύ αυτό το βιβλίο! Θα ήθελα να δώσω τα συγχαρητήρια μου στην Victoria Hislop!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Διαβασα το 'Νησι' στα Αγγλικα μετα απο προτροπη της Μαμας μου που το διαβασε στα Ελληνικα και το καταευχαριστηθηκε. Απογοητευτηκα παντως παρα πολυ. Ισως η ιστορια να ειναι ενδιαφερουσα (και η προσφατη τηλεοπτικη σειρα να αποδειχθει πολυ καλη) αλλα το βιβλιο δεν εχει καμια λογοτεχνικη αξια. Στα Αγγλικα ειναι μαλλον κακογραμενο και η συγγραφεας δεν μου εδωσε την εντυπωση οτι καταλαβε τιποτε απο την Κρητικη κουλτουρα. Πραγματικα πιστευω οτι το βιβλιο 'κερδισε' στην μεταφραση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Ωδινεν όρος κι έτεκεν μυν...
    Νομίζω πως αυτο το ρητό ταιριάζει για το βιβλίο. Άλλωστε τα διαμάντια βρίσκονται βαθιά στη γη και δε διαφημίζονται.
    Η ιστορια εξαντλείται με το που εισέρχεται σαν ρόλος ο Μανώλης. Προσωπικά εκει καταλαβα σχεδον το 100% των μελλούμενων στο βιβλίο.
    Και στο φινάλε μια ιστορια αγαπης πασπαλισμένη με πόνο της λέπρας. Είναι ντροπή να εμπορευματοποιείται ετσι ο πόνος εκείνων των ανθρώπων.
    Ευτυχώς δεν αγόρασα το βιβλίο αλλα το δανείστικα. Θα ένοιωθα πολυ ασχημα αν ειχα πέσει θύμα της διαφήμισης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή