Πέμπτη, Μαρτίου 03, 2011

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια

"Σε ρωτάω άλλη μια φορά. Τι θ' αποφάσιζες αν είχες την επιλογή; Θ' αποφάσιζες να ζήσεις μια σύντομη ζωή εδώ στη γη για να σε πάρουν ύστερα από λίγα χρόνια χωρίς δικαίωμα επιστροφής; Ή θα έλεγες: "Όχι, ευχαριστώ";
Έχεις μόνο αυτές τις δύο εναλλακτικές λύσεις. Επειδή αυτοί είναι οι κανόνες. Αν αποφασίσεις να ζήσεις, τότε αποφασίζεις και να πεθάνεις."
Ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι διαβάζει το γράμμα που έγραψε γι' αυτό ο πατέρας του έντεκα χρόνια πριν, όταν το μικρό τότε τετράχρονο αγόρι δεν θα μπορούσε να καταλάβει αυτά που ο πατέρας του είχε να του πει. Ο άρρωστος πατέρας ήξερε πως δεν θα ζούσε για να δει το γιο του να μεγαλώνει, δεν θα ζούσε για να τον δει να φτάνει στην ηλικία που θα μπορούσε να καταλάβει.
Ο Νορβηγός συγγραφέας, καθηγητής της φιλοσοφίας Γιοστέιν Γκάαρντερ, πασίγνωστος για το πολυμεταφρασμένο βιβλίο του "Ο κόσμος της σοφίας", μας δίνει με το μυθιστόρημά του "Το κορίτσι με τα πορτοκάλια" (Α.Α. Λιβάνη, 2005, μετ. Ιάκωβος Κοπερτί) ένα έργο φαινομενικά απλό, επιφανειακά ένα τρυφερό, μελαγχολικό, γλυκόπικρο παραμύθι, που όμως κάτω από την απλοϊκή επιφάνεια κρύβει βαθύτατα φιλοσοφικά ερωτήματα. Και το πιο βασικό απ' όλα το ερώτημα της ζωής: όταν ερχόμαστε σ' αυτό τον κόσμο, όταν γεννιόμαστε, είναι αναπόφευκτο ότι και θα πεθάνουμε. Αν λοιπόν είχαμε δικαίωμα επιλογής τι θα διαλέγαμε; Να μη γεννηθούμε ποτέ ή θα διαλέγαμε τη ζωή παρά την επίγνωση του τέλους της;
Ο Γκέορκ διαβάζει συγκινημένος το γράμμα του νεκρού πια πατέρα του, ενώ κάθε τόσο παρεμβάλλει τα σχόλια, τις σκέψεις του, στοιχεία της δικής του τωρινής ζωής. Η μακρά αφήγηση του πατέρα αναφέρεται στη ζωή του όταν ήταν είκοσι χρόνων, φοιτητής της ιατρικής. Μια μέρα συναντά στο τραμ ένα κορίτσι που κρατούσε μια μεγάλη χαρτοσακούλα γεμάτη πορτοκάλια. Κοιτάζονται. Ο νεαρός μαγεύεται. Η κοπέλα κατεβαίνει πριν εκείνος προλάβει να μάθει κάτι άλλο γι' αυτήν. Το κορίτσι με τα πορτοκάλια του γίνεται έμμονη ιδέα. Η φαντασία του οργιάζει. Τι να τα ήθελε άραγε τόσα πορτοκάλια; Πλάθει με το νου του διάφορα σενάρια, ενώ ταυτόχρονα την αναζητά σ' όλο το Όσλο. Πότε στην αγορά απ' όπου πιθανότατα αγόραζε τα πορτοκάλια, πότε σε μια καφετέρια, πότε στη λειτουργία των Χριστουγέννων. Θα φτάσει ακόμα και στη Σεβίλη, όταν κάποια ίχνη της τον οδηγούν εκεί.
Δεν θα αποκαλύψω τη συνέχεια, μια συνέχεια που αργά, μέσα από το τρυφερό γράμμα του πατέρα θα ανακαλύψει και ο Γκέορκ. Απ' τον πατέρα του διατηρεί μονάχα μια θολή ανάμνηση. Θυμάται προπάντων μια αστροφώτιστη νύχτα που ο πατέρας του τον κρατούσε αγκαλιά στη βεράντα και του μιλούσε για τη ζωή και το σύμπαν που βέβαια τότε δεν μπορούσε να καταλάβει.
"Τι είναι όμως ο άνθρωπος Γκέορκ; Τι αξία έχει; Μήπως είμαστε απλώς σκόνη που τη στροβιλίζει και τη σκορπίζει ο άνεμος;"
Μέσα από το γράμμα, την ήρεμη θλίψη από την επίγνωση του επικείμενου θανάτου εξουδετερώνει η ευτυχία της αγάπης και της ζωής που όσο σύντομη κι αν ήταν άξιζε να τη ζήσει.
Το ερώτημα που του έθεσε ο πατέρας του στριφογυρίζει διαρκώς στο μυαλό του:
"Φαντάσου ότι βρίσκεσαι πριν από δισεκαταμμύρια χρόνια στη γέννηση των πάντων, στο κατώφλι αυτού του παραμυθιού", έγραφε ο πατέρας μου. "Κι ότι πρέπει να επιλέξεις αν θα γεννηθείς για να ζήσεις σ' αυτό τον πλανήτη. Χωρίς να ξέρεις πότε θα ζήσεις και πόσο, σίγουρα πάντως για ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Θα ήξερες δηλαδή ότι αν αποφάσιζες να έρθεις κάποτε σ' αυτό τον κόσμο, θα ήσουν αναγκασμένος να τον εγκαταλείψεις πάλι κάποτε, αυτόν και όλα όσα ήταν σ' αυτόν, όταν θα ωρίμαζε ο χρόνος, ή, όπως λένε,  "όταν θα ερχόταν το πλήρωμα του χρόνου".
Το κρίσιμο ερώτημα επανέρχεται επίμονα γιατί, όπως γράφει ο πατέρας, "Νιώθω κάτι σαν ενοχή επειδή συνέβαλα στο να έρθεις στον κόσμο (...) Το να χαρίζεις τη ζωή σ' ένα παιδί δε σημαίνει απλώς να του δωρίζεις τον κόσμο. Σημαίνει επίσης να του αφαιρείς πάλι κάποτε αυτό το ασύλληπτα μεγάλο δώρο".
Όταν το γράμμα τελειώνει ο Γκέορκ ψάχνει για τον παλιό υπολογιστή του πατέρα του στον οποίο θα το είχε γράψει. Κι εκεί απαντά στο νεκρό πατέρα του μ' ένα γράμμα που δεν θα επιδοθεί ποτέ:
"Αγαπητέ μπαμπά! Ευχαριστώ για το γράμμα σου. Ήταν ένα σοκ για μένα, μου έδωσε χαρά αλλά και με βασάνισε. Ωστόσο πήρα πια τη βαριά απόφαση:είμαι απολύτως βέβαιος ότι θα αποφάσιζα να ζήσω, κι ας ήταν μόνο για μια "στιγμή". Γι' αυτό ξέχασε παι αυτή την έγνοια. Μπορείς "να αναπαυθείς εν ειρήνη", όπως λένε".

Ευχαριστίες στη Χριστίνα απ' την οποία γνώρισα αυτό το υπέροχο βιβλίο.

1 σχόλιο:

  1. Συγνώμη για το διαφορετικό , επείγον θέμα:
    Η ΑΥΞΗΣΗ νεφοκάλυψης-ψύξης-πλημμυρών από τις ηφαιστειακές εκρήξεις ΑΥΞΑΝΕΙ τις καταστροφές στη γεωργία, τιμές-πείνα-λιμούς...:
    http://www.youtube.com/watch?v=hxtcNWdm6Vw

    Τα ηφαίστεια Kizimen, Sheveluch, Karymsky και Kliuchevskoihave στο ανατολικό τμήμα της Καμτσάτκα εκρήγνυνται σχεδόν συνεχώς - ασυνήθιστα ενεργά τους τελευταίους μήνες. Η σκόνη τους εξέτρεψε τους ανέμους στην περιοχή της Αρκτικής, και ώθησαν κρύο αέρα πάνω από την Ευρώπη και τη Β. Αμερική, προκαλώντας τον ασυνήθιστα ψυχρό χειμώνα, λένε οι επιστήμονες.
    Αυτή η σειρά των ηφαιστείων, 29 εκ των οποίων είναι ενεργά, μπορεί να προκαλέσει περισσότερα προβλήματα φέτος, καταστρέφοντας σοδειές σε όλη την υδρόγειο και ανεβάζοντας στα ύψη τις τιμές των τροφίμων, ενώ θα προκαλεί έναν δεύτερο συνεχόμενο βαρύ χειμώνα .
    http://www.telegraph.co.uk/sponsored/russianow/business/8348504/Volcano-eruptions-cause-prices-to-rise.html
    ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ σε προγνώσεις αστροφυσικός-κλιματολόγος:
    «Ο Κόρμπιν μοιάζει να αποδεικνύεται σωστός στο 85% των περιπτώσεων και σοβαροί επιχειρηματίες -κυρίως καλλιεργητές- αρχίζουν να βασίζονται στις προβλέψεις του. Μάλιστα, στα μάτια ορισμένων «αυτός ντροπιάζει τη χρηματοδοτούμενη από τους φορολογούμενους πολίτες εθνική μετεωρολογική υπηρεσία», σχολιάζει από τη μεριά του, μέσα από τις σελίδες της εφημερίδας «Daily Telegraph», ο δήμαρχος του Λονδίνου, Μπόρις Τζόνσον.
    «Η παγκόσμια υπερθέρμανση τελείωσε και ο πλανήτης ξεκίνησε να ψύχεται και η θερμοκρασία θα συνεχίσει να πέφτει», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο Βρετανός αστροφυσικός, για τον οποίο η κακοκαιρία όχι μόνο θα συνεχιστεί αλλά και θα επιδεινωθεί περαιτέρω. Σύμφωνα μάλιστα με τον Κόρμπιν, μια νέα «μίνι εποχή των παγετώνων» είναι πιθανό να μας έχει χτυπήσει την πόρτα έως το 2035.
    He goes on to speculate that a genuine ice age might then settle in, since an ice age is now cyclically overdue.
    http://www.telegraph.co.uk/comment/columnists/borisjohnson/8213058/The-man-who-repeatedly-beats-the-Met-Office-at-its-own-game.html

    £100m: the staggering cost of Britain's worst winter

    March 2011
    On 3rd March an explosion occurred from Caliente crater at Santa Maria volcano in Guatemala. Ash emissions reached 10,800 ft above sea level and produced ashfall in towns to the west and southwest of the volcano. Activity continued on 4th March with moderate explosions ejecting ash to a height of 11,000 ft above sea level, and ash fall on surrounding farms.
    Eruptions continue at Fuego volcano, Guatemala. During the night incandescent explosions ejected lava 100 m above the crater and sent avalanches down surrounding valleys. Ash emissions reached a height of 800 m above the crater and drifted south and southwest.

    Kilauea volcano in Hawaii continues to erupt. Along the east rift zone lava is erupting from Pu'u O'o crater covering the western crater floor. Seismic tremor at the summit is sometimes accompanied by rockfall in the vent.
    http://www.volcanolive.com/news.html
    ΝΑΣΑ (http://science.nasa.gov/earth-science/big-questions/what-are-the-primary-causes-of-the-earth-system-variability) και ΔΕΚΑΔΕΣ καθηγητές ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΝΤΑΙ από την αύξηση της παγκόσμιας ηφαιστειακής νεφοκάλυψης και τις ΕΠΙΔΕΙΝΟΥΜΕΝΕΣ ΠΑΓΩΝΙΕΣ.
    ΠΟΛΛΟΙ από αυτούς είναι επικεφαλής μεγάλων οργανισμών διεθνούς εμβέλειας.
    Πάντως κανένας τους δε φαίνεται να καταλαβαίνει την κατεπείγουσα ανάγκη αποκέντρωσης και αναδασώσεων ΠΑΝΤΟΥ, ακόμα και ΟΛΩΝ των πεδιάδων.
    http://notrickszone.com/2010/12/28/global-cooling-consensus-is-heating-up-cooling-over-the-next-1-to-3-decades
    aftarkia.wordpress.com

    ΑπάντησηΔιαγραφή