Σάββατο, Μαρτίου 13, 2010

Ένα ερωτικό καλοκαίρι

Η επιθυμία μου να γνωρίσω κάτι από τη σύγχρονη τσέχικη λογοτεχνία ήταν ο κυριότερος λόγος της ανάγνωσης του μυθιστορήματος του Ιβάν Κλίμα " Ένα ερωτικό καλοκαίρι" (Καστανιώτης 2009, μετ. Σόνια Στάμου-Ντορνιάκοβα). Θεωρείται το σπουδαιότερο έργο του γνωστού και βραβευμένου Τσέχου συγγραφέα (γεν.1931).
Η υπόθεση δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερα πρωτότυπο. Μια κοινότατη επαναλαμβανόμενη ιστορία, τόσο στη ζωή όσο και στη λογοτεχνία. Ένας 36χρονος άντρας, παντρεμένος, με δύο παιδιά, ερωτεύεται μια αρκετά νεότερή του γυναίκα. Ούτε ανατροπές, ούτε απρόοπτα γεγονότα, ούτε εξάρσεις στην αφήγηση. Κι όμως ο Κλίμα κατορθώνει να κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, εστιάζοντας κυρίως στην εσωτερικότητα του ήρωά του. Στις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις αμφιταλαντεύσεις, την πάλη που γίνεται μέσα του. Τα δυο άλλα βασικά πρόσωπα, η σύζυγος και η ερωμένη, σκιαγραφούνται  μέσα από τη δική του οπτική.
Κεντρικός ήρωας είναι ο Δαβίδ Κρέμπα, βιολόγος, που εργάζεται στο Ινστιτούτο Ερευνών, ασχολούμενος με τη διαδικασία της γήρανσης. Σύζυγός του η Καμίλα, δασκάλα, που δεν φαίνεται να την ελκύει ιδιαίτερα η δουλειά της, αφοσιωμένη στη φροντίδα του συζύγου και των δύο κοριτσιών τους.
Μια μέρα ο Δαβίδ παρευρισκόμενος στην κηδεία της σπιτονοικοκυράς τους, συναντά τυχαία τη νεαρή Ίβα. "Δεν ήταν η όψη της, ούτε το σώμα της, ήταν η κίνηση, καθώς μισογονάτισε κι ύστερα σηκώθηκε, που του κέντρισε το ενδιαφέρον. Τον ερέθισε αναπάντεχα". Βρέχει. Της προτείνει να τη μεταφέρει με το αυτοκίνητό του. Η περιπέτεια αρχίζει. Της ζητάει να την ξαναδεί. Εκείνη δεν αρνείται, αλλά και δεν φαίνεται να νοιάζεται και πολύ. Φοιτά σε σχολή θεάτρου για μαριονέττες και ένα βράδυ τη βδομάδα τραγουδάει κάπου. Χωρίς στέρεους δεσμούς με κανένα και τίποτα, με ελλιπή μόρφωση, δεν το βρίσκει κακό να κάνει έρωτα με όποιον της αρέσει. "Η Ίβα είναι από έναν άλλο κόσμο. Ο κόσμος της είναι χωρίς συσχετισμούς, κι εγώ έχω συνηθίσει να ζω μέσα σ' αυτούς. Στον κόσμο της υπάρχει χώρος για έρωτα αλλά όχι για αγάπη (...) δεν υπάρχει χώρος για κανένα άλλο άνθρωπο. Μόνο για τον εαυτό της".
Τα ψέματα βέβαια στη γυναίκα του αναπόφευκτα. Όχι χωρίς τύψεις, όχι χωρίς προβληματισμό. Εκείνη δεν αργεί να υποψιαστεί και είναι κάπως περίεργη η στάση της όταν ο σύζυγος ομολογεί ότι είναι ερωτευμένος με μια άλλη. Δεν εκρήγνυται, δεν καυγαδίζει, μόνο κλαίει. Και το κλάμα της τον φέρνει σε δυσκολότερη θέση. Σκέφεται: "Ξέρω πως τώρα είναι μόνη της. Ξέρω πως περιμένει κάποια λέξη ή ένα χάδι, αλλά δεν μπορώ να το κάνω, διότι ακόμα νιώθω στα δάχτυλά μου τη ζεστή επιδερμίδα της άλλης. Είμαι ακόμα γεμάτος με τη ζέστη και τη μυρωδιά της, ακόμα κάθομαι στο αυτοκίνητο και το πρόσωπό της ακουμπάει στο δικό μου.
Είναι τρομερό, είμαι ξαπλωμένος δίπλα σου και σκέφτομαι την άλλη.
Είναι τρομερό, σε σκέφτομαι και είμαι ξαπλωμένος δίπλα της."
Είναι τόσο δυστυχής μέσα στις αμφιταλαντεύσεις του που αισθάνεται ανακουφισμένος όταν μια πρόσκληση από Πανεπιστήμιο του Λονδίνου τον καλεί για ένα χρόνο εκεί για διαλέξεις και σχεδιάζει να πάρει μαζί και την οικογένειά του. Μα το μαρτύριο του πάθους δεν θα τελειώσει τόσο εύκολα, ούτε τέτοιες ιστορίες μπορούν να έχουν ένα ευτυχισμένο τέλος.
Πιστεύω ότι η πρωτοτυπία του βιβλίου κι αυτό που  κάνει αυτή την κοινότατη ιστορία να ξεχωρίζει είναι η ψυχική πάλη, το μαρτύριο που δοκιμάζει κάποιος, όταν μέσα του συγκρούεται η αγάπη για τη γυναίκα, τα παιδιά, την οικογένεια, με το πάθος για ένα άλλο πρόσωπο.

10 σχόλια:

  1. Είμαι κυριολεκτικά βιβλιοφάγος!Κι ενώ λατρεύω να χαζεύω με τις ώρες βιβλία,δυστυχώς δεν έχω πια χρόνο για κάτι τέτοιο..Αλλά ας είναι καλά η μπλογκόσφαιρα κι εσύ που μου προτείνετε βιβλία!χιχι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το "δεν έχω χρόνο" ποτέ δεν με έπεισε. Για ό,τι μας αρέσει πραγματικά πάντα βρίσκουμε λίγο, έστω, χρόνο. Γιατί στα Αγγλικά το blog σου;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεν είναι κακή η αναζήτηση βιβλίων μέσω των ιστολογίων, την κάνω αναγκαστικά τους τελευταίους σχεδόν δυο μήνες. Αλλά ανυπομονώ να σαραντίσουμε και να αναπνεύσω λίγο από την ευεργετική χαρτούρα του βιβλιοπωλείου, να διαλέξω εγώ τα βιβλία μου με ένστικτο κι όχι να μου τα φέρνουν σε μια σακούλα από μια λίστα (έστω κι αν τη λίστα την έφτιαξα εγώ...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπητή Αναγνώστρια συμφωνώ μαζί σας, για ό,τι μας αρέσει πολύ πάντα βρίσκουμε χρόνο.
    Θα ήθελα να σας πω και κάτι άλλο που δεν έχει σχέση με το διάβασμα αλλά έχει με τη ζωή και την εφήμερη ομορφιά των λουλουδιών που συχνά εσείς βάζετε στο μπλογκ σας. Αυτή η φωτογραφία με τα κρινάκια με συγκίνησε πολύ και μου προκάλεσε μια τρομερή νοσταλγία για το πατρικό μου σπίτι στο Άργος της Πελοποννήσου. Θυμάμαι ότι όταν ήμουν φοιτήτρια στην Αθήνα και πήγαινα στους γονείς μου για την Πασχαλιά, ανάμεσα στις πολλές δουλειές που είχαμε να κάνουμε με την μητέρα μου τη Μεγάλη Εβδομάδα ήταν να βάψουμε και τις γλάστρες μας. Εγώ φυσικά διάλεγα να βάψω εκείνες με τα κρινάκια: κόκκινα, κίτρινα, άσπρα, ροζ..Θεέ μου τι όμορφα που μύριζαν! Η μητέρα μου τα έλεγε "φρέζες" και τις αγαπούσε κι εκείνη το ίδιο και τις φρόντιζε..και κάθε Ανοιξη η αυλή μας ήταν ολάνθιστη και πανέμορφη.

    Συγνώμη για την πολυλογία μου αλλά η φωτογραφία που βάλατε με συγκίνησε πάρα πολύ..καθώς η μητέρα μου "έφυγε" νωρίς (ήταν μόνο 59 ετών) και μαράθηκαν οι φρεζούλες της.

    Και πάλι συγνώμη για την συναισθηματική φόρτιση μου αλλά ξέρω, καθώς διαβάζω συχνά το μπλογκ σας, ότι εσείς μπορείτε να με καταλάβετε!

    Να ΄στε πάντα καλά!

    Βίκυ Ιωαννίδη
    από το Άρνεμ Ολλανδίας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλές σαράντα, αγαπητή Κατερίνα. Όταν εσύ, μ' ένα "σκιουράκι" να σε απασχολεί βρίσκεις χρόνο για διάβασμα, διερωτώμαι ποιος μπορεί να μη βρίσκει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αγαπητή Βίκυ, το σχόλιό σου με συγκίνησε διπλά. Αφενός γιατί μοιράστηκες μαζί μου αυτή την αγάπη για την τόσο εφήμερη, αλλά ίσως ακριβώς γι' αυτό και τόσο πολύτιμη ομορφιά των ανοιξιάτικων λουλουδιών και αφετέρου γιατί ένα μήνυμα που στέλλουμε στο άγνωστο (σαν μποτίλια στο πέλαγος) μπορεί να φτάσει τόσο μακριά και να ενώσει τους ανθρώπους. Σ' ευχαριστώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Κα Κίκα, εγώ σας ευχαριστώ για τη τόσο ζεστή ανταπόκριση στο σχόλιο μου. Πραγματικά με κάνατε να αισθανθώ ότι το μπουκάλι με το μήνυμα μου έφτασε στο σωστό παραλήπτη. Να είστε καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ο Κλίμα είναι εξαιρετικός συγγραφέας. Το εν λόγω βιβλίο δεν το έχω διαβάσει, αλλά προτείνω με σιγουριά το "Έρωτας και Σκουπίδια" (εκδ. Αλεξάνδρεια). Απίθανο!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πιάστηκα από την περιγραφική ευαισθησία του βιβλίου αυτού. Την ικανότητα του συγγραφέα να δίνει εικόνες που βγάζουν συναίσθημα και να προκαλούν αισθησιασμό και ρίγος. Αυτό μόνο πολύ μεγάλοι συγγραφείς μπορούν να καταφέρουν. Κι αυτό είναι το κρατούμενο να μπρορείς να μεταδώσεις το συναίσθημα στον αναγνώστη. Κίκα με γοητεύει ο τρόπος που τα ξετρυπώνεις τα βιβλία αυτά. Μπράβο σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. @humantraFFic ευχαριστώ για την πληροφορία. Θα το έχω υπ' όψιν.
    @Γιόλα Κι εγώ από άλλους παίρνω πληροφορίες. Το βιβλίο στη διάθεσή σου όποτε θέλεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή