Δευτέρα, Μαρτίου 12, 2007

Οι Ντέβα (για γάτες και άλλα ζώα)

Έχω την άποψη πως ο Πάνος Ιωαννίδης, ένας από τους αξιολογότερους σύγχρονους Κύπριους πεζογράφους, κάπως σαν να σπατάλησε το εξαιρετικό του ταλέντο μ' αυτό το βιβλίο. Αυτοβιογραφικό σε μεγάλο βαθμό, τόσο που πολλά πρόσωπα, χώροι, καταστάσεις να είναι εμφανώς ευδιάκριτα για μας που ζούμε εδώ, διασώζει ίσως μια πτυχή της οικογενειακής του ιστορίας, αλλά για τους αναγνώστες (αν εξαιρέσουμε τους φανατικούς ζωόφιλους), δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Και πρώτα ερμηνεία του παράδοξου τίτλου. Λέει ο συγγραφέας: "Ο όρος "Ντέβα" είναι λέξη σανσκριτική, που στη γλώσσα μας μπορεί να αποδοθεί σαν προστάτης άγγελος. Σύμφωνα με τις δοξασίες της Ανατολής, οι Ντέβα εποπτεύουν, προστατεύουν, καθοδηγούν και ωθούν προς εξέλιξη τα όντα του τρίτου βασιλείου της φύσης, του ζωικού". Ο συγγραφέας, μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο, μας παρουσιάζει την οικογένειά του, τη γυναίκα του και τα δυο του παιδιά, τα οποία διαθέτουν μεγάλες ντεβαϊκές ικανότητες. Η κόρη του, σε ηλικία τεσσάρων μόνο χρόνων, εξημερώνει ένα... σκαντζόχοιρο και ακολουθούν πλήθος περιστατικά με ζώα και πτηνά. Στο βιβλίο όμως πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζουν οι γάτες. Αγαπημένη γάτα των παιδιών η Τες που την περιμαζεύουν από το δρόμο, συνδέονται μαζί της, κι όταν ακόμα πεθαίνει, στο τέλος του βιβλίου, επισκέπτεται τον συγγραφέα ακόμα και στα όνειρά του. Επισκέψεις στον κτηνίατρο, αρρώστιες, εγχειρίσεις και γεννητούρια γάτων, απώλειες και εύρεσή τους παρεμβάλλονται στην πορεία της οικογενειακής ζωής. Και οι σκύλοι βέβαια δεν απουσιάζουν από το βιβλίο, όχι όμως στο βαθμό που κυριαρχούν οι γάτες. Υποβάλλεται η ιδέα μιας επικοινωνίας με τα ζώα, άλλοτε μέσω των ενστίκτων και άλλοτε μέσω των συναισθημάτων. Το θέμα μπορεί να μην ενδιαφέρει όλους μας, η συγγραφική ικανότητα όμως του Πάνου Ιωαννίδη, η ανάλαφρη γραφή και το χιούμορ που διανθίζουν το κείμενο, κάνουν το βιβλίο ελκυστικό και ευκολοδιάβαστο. Κάποτε η αγάπη για τα ζώα προβάλλεται αντιστικτικά μέσα από σκηνές που σχεδόν σοκάρουν με τη ρεαλιστικότητα της περιγραφής. Μια τέτοια σκηνή είναι η περιγραφή μιας γάτας που αγωνίζεται να σώσει τα κουτάβια της από τον γείτονα που, αντιπαθώντας τις γάτες, τα πήρε και τα έθαβε ζωντανά, αψηφώντας τις πληγές που εκείνος της κατάφερε με το φτυάρι, κόβοντάς της το πόδι. Και μια άλλη παρόμοια, όταν μια γάτα απεγνωσμένα παλεύει μ' ένα σκύλο για να σώσει πάλι τα μικρά της. Δεν είμαι ιδιαίτερα ζωόφιλη, αλλά το βιβλίο του Πάνου Ιωαννίδη μ' έκανε να βλέπω τα ζώα με άλλο βλέμμα, έστω κι αν θα προτιμούσα να χρησιμοποιήσει το ταλέντο του για ένα άλλου είδους μυθιστόρημα.


3 σχόλια:

  1. Γεια σου αγαπητή αναγνώστρια. Είμαι -όπως ακριβώς και εσύ άλλωστε- βιβλόφιλος. Σήμερα διάβασα για πρώτη φορά το blogspot σου το οποίο μου κίνησε το ενδιαφέρον. Θα ήθελα ¨να σου ζητήσω κάτι. Αν κατάλαβα καλά είσαι από την πανέμορφη Κύπρο.Δεν έχει τύχει να διαβάσω ποτέ κανένα βιβλίο (λογοτεχνικό) Κύπριου συγγραφέα και οι γνώσεις μου είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Μπορείς να μου προτείνεις κάποια βιβλία Κύπριων συγγραφέων (και μία λίστα με τους πιο "σημαντικούς" συγγραφείς από το νησί); Σε ευχαριστώ, καλή συνέχεια!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστώ για την επίσκεψη και το ενδιαφέρον. Δυστυχώς τα περισσότερα βιβλία Κυπρίων εκδίδονται στην Κύπρο και έτσι η κυκλοφορία τους στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο είναι πολύ περιορισμένη, αν όχι ανύπαρκτη. Σημειώνω όμως μερικά εκδομένα από εκδοτικούς οίκους στην Αθήνα: Από τους παλαιότερους είναι ο Λουκής Ακρίτας που είχε διατελέσει και υφυπουργός Παιδείας επί του Γεώργιου Παπανδρέου, με σημαντικό έργο του "Ο κάμπος" και προπάντων "Οι αρματωμένοι". Πιο παλιός ακόμα είναι ο Νίκος Νικολαΐδης, που τα έργα του ("Ο Σκέλεθρας και άλλα διηγήματα", "Το βιβλίο του Μοναχού", "Πέρα απ' το καλο και το κακό" εκδίδει τώρα ο Κέδρος. Στον Κέδρο επίσης εκδίδει η Αγγελική Σμυρλή (Τον καρό του αγώνα, Γαλατείας και Πυγμαλίωνος, Τα τετράδια της Σοφίας, Η μάνα του αγνοούμενου). Σημαντικός επίσης πεζογράφος είναι ο Γιώργος Φιλίππου-Πιερίδης (Η τετραλογία των καιρών), η Ήβη Μελεάγρου (Ανατολική Μεσόγειος, Προτελευταία εποχή), ο Πάνος Ιωαννίδης (δυστυχώς εκδίδει κατά κανόνα στην Κύπρο), Η Γιόλα Δαμιανού-Παπαδοπούλου (Ο ψίθυρος του δάσους, Το ταξίδι της καρδιάς μας, Το πεπρωμένο μιας ζωής, όλα από την Άγκυρα), Ειρένα Ιωαννίδου-Αδαμίδου (Το αηδόνι της Σμύρνης-Διόπτρα).Κύπριος είναι και ο πολύ πολύ ευπώλητος Όμηρος Αβραμίδης, που εκδίδει στην Ωκεανίδα, αλλά μετά από το πρώτο που διάβασα δεν νομίζω ότι μπορώ να διαβάσω άλλο δικό του! Τέλος, θα ήθελα να σε πληροφορήσω ότι στη Στοά του Βιβλίου (αν είσαι στην Αθήνα) υπάρχει το κυπριακό βιβλιοπωλείο ΜΑΜ που μπορεί να σε εξυπηρετήσει. Καλό διάβασμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θα συμφωνήσω απόλυτα για τα βιβλία του Αβραμίδη αλλά για την... Ομηρόλη εξακολουθώ να πιστέυω ότι γράφει καλά βιβλία... και όταν λέω "καλά" δεν εννοώ βέβαια της κλάσης του "ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ" του Θέμελη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή