Κι αν εγώ χαθώ

Adam Haslett
Κι αν εγώ χαθώ  (Imagine me gone)
Μεταίχμιο, 2017
Μετ. Αύγουστος Κορτώ
(ebook)

Με αδημονία περίμενα την έκδοσή του στα ελληνικά, ειδικά στην ηλεκτρονική του μορφή, που θα μου επέτρεπε την άμεση απόκτησή του. Την ανυπομονησία μου για το βιβλίο δημιούργησαν: α) η ελλιπής υπόθεση του τίτλου που άφηνε τη φαντασία να καλπάζει, β) η αναφορά στο κύριο θέμα, το θέμα της κατάθλιψης, (πάντα οι ψυχικές παθήσεις μου προκαλούν ένα  ιδιαίτερο ενδιαφέρον) και γ) οι ενθουσιώδεις κριτικές, των ξένων κυρίως μέσων.

Τελικά έμεινα με την απογοήτευση που προκαλεί η διάψευση υψηλών προσδοκιών. Ο τίτλος διατήρησε ως το τέλος την αοριστία του, η κατάθλιψη δεν υπήρξε το κεντρικό θέμα και οι ποικίλες κριτικές μου φάνηκαν υπερβολικές.

Η τεχνική (που επαινέθηκε) καθόλου πρωτότυπη. Τα μέλη μιας πενταμελούς οικογένειας, μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο, εκφράζουν το καθένα τις δικές του σκέψεις, συναισθήματα, τη δική του οπτική των γεγονότων. Στο πρώτο κεφάλαιο μιλά ο Άλεκ, το τρίτο παιδί της οικογένειας. Πρέπει να φτάσουμε στο τελευταίο κεφάλαιο για να καταλάβουμε τι ακριβώς εννοεί, να κατανοήσουμε τον τόπο, τον χρόνο, τη ψυχολογική του κατάσταση. Εξίσου δυσνόητο καθίσταται και το δεύτερο κεφάλαιο, στο οποίο μιλά το δεύτερο παιδί, ο Μάικλ, που αργότερα θα μάθουμε ότι πάσχει από μια αγχώδη διαταραχή που επηρεάζει τη μεγάλη αγάπη και τις γνώσεις του για τη μουσική. Η προσπάθεια που καταβάλλει ο μικρότερος αδελφός, ο Άλεκ, να τον βοηθήσει να απεξαρτηθεί από το φάρμακο που τον κρατά στη ζωή, θα έχει δυσάρεστα αποτελέσματα.

Το τρίτο παιδί είναι η Σίλια, με τις δικές της αναμνήσεις από τη ζωή της οικογένειας, τον δεσμό και τελικά τον γάμο της με τον Πολ. Μητέρα η Μάργκαρετ. Απ' αυτήν μαθαίνουμε  ότι τότε που ήταν αρραβωνιασμένη ακόμα με τον Τζον, άνκαι πληροφορήθηκε ότι εκείνος έπασχε από κατάθλιψη δεν τον εγκατέλειψε, αλλά αποφάσισε και τον παντρεύτηκε. Γονιδιακό κατάλοιπο αφήνεται να εννοηθεί ότι υπήρξε η πάθηση του Μάικλ.

Οι αφηγήσεις των πέντε αυτών προσώπων εναλλάσσονται χωρίς συγκεκριμένη χρονική ακολουθία, πράγμα που αφενός απαιτεί την αμέριστη προσοχή του αναγνώστη, αφετέρου δεν προσθέτει τίποτε στη λογοτεχνική του αξία. Ένα ολόκληρο κεφάλαιο στο οποίο μιλά ο ομοφυλόφιλος Άλεκ, είναι μια λεπτομερέστατη περιγραφή του πώς, με ποιες κινήσεις και υπονοούμενα, καθώς ταξιδεύει με το τρένο, προκαλέι έναν άγνωστο, κατεβαίνουν μαζί και κάνουν βιαστικά (και αηδιαστικά, θα έλεγα) έρωτα σ' ένα πάρκιγκ! Δεν ξέρω τι προσθέτει αυτή η σκηνή ή μια άλλη σχετική περιγραφή πάλι του Άλεκ με έναν νεαρό,  τον Σεθ, τον οποίο ερωτεύεται. (Πόση διαφορά από την τρυφερή ερωτική σχέση δυο άλλων νεαρών, απόλυτα δικαιολογημένη και συνυφασμένη με την υπόθεση στο ωραίο μυθστόρημα "Λίγη ζωή"). 

Οι σκόρπιες αναφορές σε λογοτεχνικά έργα και συγγραφείς όπως ο Νόρμαν Μέιλερ, ο Τόμας Μαν, ο Προυστ, Ντοστογιέφσκι κ.λπ. δεν σώζουν το βιβλίο. Αν θα εύρισκα κάτι θετικό, αυτό είναι οι στενοί οικογενειακοί δεσμοί και η αλληλοβοήθεια που τα μέλη μιας οικογένειας παρέχουν μεταξύ τους.

Είχα αποφασίσει να γράφω μόνο για ββλία που μου άρεσαν, αλλά ήταν τόση η αντίθεση μεταξύ των κριτικών και των δικών μου εντυπώσεων, που υπέκυψα στον πειρασμό της αρνητικής κριτικής. Θα προσπαθήσω να μην το επαναλάβω.