Καλά και σήμερα

Σοφία Νικολαΐδου
Καλά και σήμερα
[Το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος]
Μεταίχμιο, 2015
(ebook)

 "Το ημερολόγιο που κρατάτε στα χέρια σας γράφτηκε μέρα μέρα. Στην αρχή στο χαρτί (δεν είχα υπολογιστή στην κλινική και την εβδομάδα μετά την εγχείρηση δεν είχα δύναμη να τον κρατήσω στα πόδια μου), αργότερα στο word. Έγραφα κάθε πρωί στο κρεβάτι και μετά, σκόρπια, ανάκατες ώρες, όποτε μου κατέβαινε. Χύδην σκέψεις. Το ρεπορτάζ της μέρας.

Ήταν ο τρόπος μου να τα βγάλω πέρα: Να γράφω και να φωτογραφίζω την πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει πως τα πάντα καταγράφηκαν ωμά, χωρίς επεξεργασία. Για μένα αυτός ήταν ο μόνος τρόπος".

Έχω διαβάσει κι έχω γράψει για τρία βιβλία της Σοφίας Νικολαΐδου: Ο Μωβ μαέστρος, Χορεύουν οι ελέφαντες, Απόψε δεν έχουμε φίλους. Χωρίς προκατάληψη, με ειλικρίνεια και πάντα βέβαια με το δικό μου υποκειμενικό κριτήριο (και γούστο) κατέθεσα την άποψή μου για τα τρία αυτά βιβλία. Όμως για το πιο πρόσφατο, το "Καλά και σήμερα" που μόλις κυκλοφόρησε δεν μπορώ να πω τίποτα. Θα ντρεπόμουν να το κρίνω λογοτεχνικά. Μπορώ να κρίνω μόνο την αλήθεια ή το ψέμα του. Κι είναι ένα βιβλίο πέρα ως πέρα αληθινό. "Ημερολόγιο, δηλαδή τα σώψυχα στη φόρα. Όμως αυτό το ξεγύμνωμα, η ωμή πραγματικότητα, χωρίς τη συγκάλυψη της μυθοπλασίας ή την ψευτιά  της πόζας, είναι η θεραπεία μου. Ο τρόπος μου να ονομάσω, να ερμηνεύσω, να καταπιώ αυτό που μου συμβαίνει. Και ύστερα να πάω παρακάτω".

Αρχίζοντας από τις 22 Σεπτεμβρίου 2014, όταν διαγνώστηκε με καρκίνο του στήθους, ως τις 24 Μαρτίου 2015 που έκανε την τελευταία χημειοθεραπεία, η Σοφία καταγράφει καθημερινά την πορεία της θεραπείας, τα σωματικά συμπτώματα, τα συναισθήματα, τις αντιδράσεις των γύρο της. Καμιά στιγμή δεν είπε "γιατί εμένα". Αντιμετωπίζει αυτό που της έτυχε με θάρρος, με τις αναπόφευκτες βέβαια μεταπτώσεις, άλλοτε πιο αισιόδοξη κι άλλοτε με δυσφορία.

Με λόγο κοφτό, με σύντομες, ασθματικές προτάσεις (συνέπεια ίσως της σωματικής αδυναμίας) περιγράφει την εγχείρηση, τη θεραπεία, τις αντιδράσεις του περιβάλλοντος, των φίλων και γνωστών, της οικογένειάς της. Από την πρώτη στιγμή δεν απέκρυψε από κανένα την πάθηση, η λέξη "καρκίνος" ειπώθηκε αμέσως άφοβα. Οι επιπτώσεις της χημειοθεραπείας την ταλαιπωρούν αφάνταστα. Η ναυτία, η απώλεια της γεύσης και της όσφρησης, η αδυναμία, τα τρυπήματα των ενέσεων και αυτό που σύμφωνα με μια έρευνα καταθλίβει πιο πολύ απ' όλα τις περισσότερες γυναίκες, δηλαδή η απώλεια των μαλλιών (και των φρυδιών και των βλεφάρων ακόμα) αντιμετωπίζονται άλλοτε με πίκρα, άλλοτε με χιούμορ. Πότε μένει κουλουριασμένη στο κρεβάτι ή στον καναπέ, ανήμπορη να διαβάσει ή να γράψει, άλλοτε ντύνεται, βάφεται και πάει για καφέ ή βόλτα στην παραλία της πόλης της, της Θεσσαλονίκης.

Ανάμεσα στη ρεαλιστική καταγραφή της κάθε μέρας, υπάρχει περιθώριο και για σκέψεις: για την πίστη, για τις αδυναμίες του δημόσιου συστήματος υγείας, για την ταλαιπωρία της γραφειοκρατίας. Είναι ευγνώμων που το επάγγελμά της (εκπαιδευτικός-φιλόλογος) της επιτρέπει την άδεια απουσίας και η οικονομική της κατάσταση την ιδιωτική περίθαλψη. Οι φίλες της συμπαραστέκονται και βοηθούν, οι μαθητές της την εμψυχώνουν με γράμματα και emails. Βρίσκει κατανόηση και βοήθεια από τον σύζυγό της, ο γιος της, έντεκα χρονών, είναι από την αρχή ενήμερος για όλα.

Στην τελευταία καταγραφή (24 Μαρτίου 2015) σημειώνει: "4ος όροφος, ογκολογικό τμήμα, Γενική Κλινική, μπροστά στη θάλασσα. Πολυθρόνα επενδυμένη με καφέ δερματίνη, γίνεται κρεβάτι με μια κίνηση, μεταλλικά σεπαρέ που σε χωρίζουν απ' τη διπλανή πολυθρόνα με άσπρο κουρτινάκι, μουσική ντίσκο. Θέα στις πολυκατοικίες της Βασιλίσσης Όλγας.

Δεν ξεχνώ.

Μπαίνω στο ταξί.

ΦΤΟΥ ΞΕΛΕΦΤΕΡΙΑ.

Τίποτα δεν τελείωσε. Ευχηθείτε μου να πάνε όλα καλά".

Το ευχόμαστε ολόψυχα, αγαπητή Σοφία. Και για σένα και για όλες τις γυναίκες που πέρασαν ή περνούν τη δική σου επώδυνη εμπειρία.