Για το καλό του τόπου

Αντώνης Κωνσταντίνου

Για το καλό του τόπου

Εκδόσεις Ηλία Επιφανίου, 2021

 Με τίτλο "Για το καλό του τόπου" και υπότιτλο "Ύμνοι και παρατράγουδα 40 χρόνων στην υπηρεσία της Γλυκείας Χώρας", ο Αντώνης Κωνσταντίνου εξέδωσε πρόσφατα ένα βιβλίο μοναδικό ως προς την πρωτοτυπία του. Συνδυάζοντας την αντικειμενική καταγραφή γεγονότων με προσωπικές κρίσεις και ενίοτε συναισθήματα, χωρίς να αναφέρεται σε πρόσωπα με το πραγματικό τους όνομα, τα οποία όμως είναι εύκολα αναγνωρίσιμα (τουλάχιστον τα πλείστα από αυτά), χωρίς ούτε μια φορά να ακούγεται η λέξη "Κύπρος", κατορθώνει να δημιουργήσει ένα συγγραφικό "υβρίδιο", ιδιαίτερα ενδιαφέρον, προπάντων για όσους είχαν σχέση με τον κλάδο της γεωργίας στα χρόνια 1974-2005, αλλά εξίσου και για τον μη ειδικό αναγνώστη.

Ο Αντώνης Κωνσταντίνου γεννήθηκε το 1947 στο χωριό Συλίκου της επαρχίας Λεμεσού. Σπούδασε γενική γεωπονία, ζωοτεχνία, γενετική και δημόσια διοίκηση στη Γερμανία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Κύπρο και είναι διδάκτορας των γεωπονικών επιστημών. Εργάστηκε για πολλά χρόνια στο Υπουργείο Γεωργίας της Κύπρου ως επιτελικό στέλεχος και ως διευθυντής του τμήματος Γεωργίας. Τελείωσε την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως Διευθυντής Αγροτικής Ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2005-2012).

Γράφοντας πάντα σε τρίτο πρόσωπο, με κεντρικό αφηγητή τον (εύκολα αναγνωρίσιμο) Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο, καταγράφει όλη την προσωπική του επαγγελματική πορεία, που άμεσα συνδέεται με την πορεία του κλάδου της γεωργίας, τόσο της Κύπρου όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρχίζοντας από το 1974 και όσα τραγικά συνέβησαν τότε στη Γλυκεία Χώρα και προχωρώντας κατά δεκαετίες, μετά από μια μακρά πορεία γεγονότων, τελειώνει στην 24η Ιανουαρίου 2013 με την επιτυχή κατάληξη της ανάληψης της προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Γλυκεία Χώρα το δεύτερο εξάμηνο του 2012.

Ήταν μια πορεία δύσκολη, γεμάτη σκοπέλους και υπεράνθρωπες προσπάθειες, στις οποίες πολύ σημαντικός υπήρξε ο ρόλος του Αντωνόπουλου. Αντιπαλότητες και αντιπαραθέσεις, πολιτικά και κομματικά κίνητρα αλλά και ειλικρινείς προσπάθειες "για το καλό του τόπου" πλημμυρίζουν το βιβλίο. Όλως ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι προσπάθειες για την Τελωνειακή Ένωση της Γλυκείας Χώρας και εν τέλει για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αμέτρητες συναντήσεις, συζητήσεις, αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα, η σημασία των προσωπικών σχέσεων και πλήθος άλλα θέματα διαπερνούν την αφήγηση. Ακόμα και ένας μη ειδικός, όπως εγώ, δεν μπορεί παρά να συγκινηθεί παρακολουθώντας την τελευταία, κρίσιμη συνεδρία, στην οποία μετά από σκληρή διαπραγμάτευση και αγωνία εγκρίθηκε η ένταξη της Γλυκείας 

Χώρας στην ΕΕ.

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του βιβλίου που το καθιστά ακόμα πιο ενδιαφέρον και ελκυστικό, είναι η ανάμιξη με τα θέματα γεωργίας πολλών προσωπικών στιγμών του αφηγητή. Είτε αυτές αφορούν ατυχή συμβάντα σε καίριες στιγμές, όπως η καθυστέρηση της άφιξης των αποσκευών του, το σπάσιμο μιας γέφυρας δοντιών, το οδυνηρότατο τσίμπιμα από μια μέδουσα ή ευχάριστα γεγονότα, όπως ένα κολύμπι, απρόσμενες συναντήσεις κ.ά.

Ο συγγραφέας αποδεικνύεται ως ένας ικανότατος αφηγητής και, θα μπορούσα να πω, και ως  συγγραφέας ταξιδιωτικών κειμένων. Στα πλείστα επαγγελματικά του ταξίδια δεν παραλείπει να εντάξει σύντομες μεν, αλλά πολύ ενδιαφέρουσες περιγραφές και εντυπώσεις του τόπου. Στο Μαρόκο μας μεταφέρει όλη την αραβική ατμόσφαιρα, στη χώρα του Μαχάτμα Γκάντι περιγράφει τη "λυτρωτική αναβάπτιση" που ένιωσε, παρασύροντάς μας μαζί του σ' ένα αρχαίο ινδουιστικό ιερό, τον ακολουθούμε στη Σμύρνη, στην Κωσταντινούπολη, στη Βραζιλία, στην Ταορμίνα, στη Ρόδο, στα Κανάρια νησιά...

Αν κάποιος μου ζητούσε να κατατάξω αυτό το βιβλίο σε κάποιο συγγραφικό είδος, θα δυσκολευόμουν πολύ.  Δεν είναι μυθιστόρημα, δεν είναι αυτοβιογραφία, δεν είναι χρονικό, δεν είναι ταξιδιωτικό, δεν είναι ιστορικό. Κι όμως είναι όλα αυτά μαζί και προπάντων είναι ένα αξιοδιάβαστο βιβλίο.