Γυμνός

Όχι μόνο οι συστάσεις μιας φίλης αλλά και τα αποσπάσματα από εξαιρετικές κριτικές στο οπισθόφυλλο, καθώς και το διαφημιστικό "Νούμερο 1 best seller των New York Times", με ώθησαν στην αγορά αυτού του βιβλίου. Μοναδικό κέρδος, πιστεύω, η γνωριμία μου με ένα σύγχρονο Ελληνοαμερικανό συγγραφέα που χαίρει μεγάλης φήμης, αλλά που εμένα δεν με άγγιξε καθόλου. Το βιβλίο "Γυμνός" του David Sedaris (Μελάνι, 2007, μετ. Μυρσίνη Γκανά) περιλαμβάνει 17 αυτοβιογραφικές ιστορίες που μια κριτική χαρακτηρίζει ως ένα "ξεκαρδιστικό, αλλόκοτο, ελεγειακό, εξωφρενικό κόσμο". Ομολογώ ότι τίποτα συναρπαστικό δεν βρήκα σ' αυτό τον κόσμο, ούτε μπόρεσα να εκτιμήσω τη σάτιρα ή το χιούμορ του και συχνά αυτό που ένιωθα ήταν αηδία με τη συχνή αναφορά και τη μανία που έχει ο συγγραφέας με τις ανθρώπινες εκκρίσεις και την ανατομία του σώματος. Μερικά από τα θέματά του: Η οικογένειά του και οι ελπίδες του να γίνει μια μέρα πλούσιος και διάσημος. Η παιδική συνήθεια να ...γλύφει διακόπτες ή να φιλά άψυχα πράγματα όταν ήταν παιδί, πράγμα που του δημιουργούσε προβλήματα στο σχολείο. Η Ελληνίδα γιαγιά του που την έβλεπαν σαν "μια πρωτόγονη μορφή ΑΤΜ" αφού τους έδινε πάντα ένα δυο δολλάρια, αλλά που αναγκάστηκαν να τη βάλουν σε γηροκομείο, η φοίτησή του σε Κολλέγιο, η εθελοντική του εργασία σ' ένα ψυχιατρείο, η παραμονή του σε μια κατασκήνωση γυμνιστών κ.λπ.

Δεν ξέρω αν το χιούμορ και η σάτιρα του Sedaris προσιδιάζει περισσότερο στην αμερικανική ψυχολογία ή αν είμαι εγώ που δεν το καταλαβαίνω και δεν μπορώ "να ξεκαρδιστώ στα γέλια", όπως γράφει κάποιος. Για παράδειγμα δεν μπορώ να διασκεδάσω με ιστορίες ακρωτηριασμών, όπως "η αδελφή μου Τίφανι μου έχωσε στο μάτι ένα φρεσκοξυσμένο μολύβι. Το αίμα κυλούσε ποτάμι", ούτε με ένα φίλο του πατέρα του που η μηχανή του γκαζόν του έκοψε το πόδι και εκείνος "οδήγησε δέκα, δεκαπέντε χιλιόμετρα με το πόδι του αγκαλιά" και άλλα παρόμοια.

Ούτε μπορώ να δεχτώ τη σάτιρα σε βάρος των παραπληγικών. Π.χ. ο συγγραφέας περιγράφει τα πλεονεκτήματα από τη φιλία του με ένα παραπληγικό κορίτσι, το ότι κλέβουν εύκολα πράγματα κρύβοντάς τα στο αναπηρικό καρότσι ή ότι αυτό τους διευκόλυνε να κάνουν ώτοστοπ. Αλλά πέστε μου, αλήθεια, πόσο γέλιο μπορεί να προκαλέσει η εξής σκηνή: "Πήγα στην πισίνα σήμερα το πρωί και παρακολουθούσα έναν άντρα να αφαιρεί τη σακούλα κολοστομίας από την παρά φύση έδρα του και να κολλάει στην τρύπα ένα κομμάτι πλαστικό προτού μπει στο νερό"! ή η περιγραφή μιας τεράστιας συλλογής από τεχνητά πέη ή η πρώτη περίοδος της αδελφής του που συνέβη να της έρθει σ' ένα παιγνίδι γκολφ!

Δεν είναι βέβαια ότι με τη λογική μου δεν καταλαβαίνω τη σάτιρά του και το ανατρεπτικό του χιούμορ. Πολύ καλά κατανοώ τι σατιρίζει με τις ιστορίες και τις υπερβολές του. Απλώς δεν βρίσκω τίποτα αστείο στο ότι κάποιος από τα μέλη της οικογένειάς του "είχε αρχίσει να σκουπίζει τον κώλο του ή της με τις πετσέτες του μπάνιου. Αυτό που έκανε την κατάσταση ιδιαίτερα ενοχλητική ήταν ότι όλες μας οι πετσέτες ήταν καφέ. Μπορεί να σκούπιζες τα μαλλιά σου, όταν, πολύ αργά, ένιωθες τη χαρακτηριστική μυρωδιά στα χέρια, το κεφάλι και το πρόσωπό σου"! Ούτε με έκανε να χαμογελάσω καν η περιγραφή της προσπάθειάς του, όταν βρισκόταν στην κατασκήνωση γυμνιστών, να αυνανισεί με το καμένο από τον ήλιο πέος του!

Αν, με όσα ανέφερα βρίσκετε κι εσείς το βιβλίο "ιδιοφυές...Μια νέα κωμική φωνή...Κρύβεται σοφία σε αυτές τις ιστορίες", δάβάστε το. Πολύ θα ήθελα να ακούσω κι άλλες απόψεις.