Μια χαρά

Χρίστος Κυθρεώτης
Μια χαρά (διηγήματα)
Πατάκης, 2014

Ο τίτλος, "Μια χαρά", ηχεί κάπως ειρωνικός, αν σκεφτούμε, καθώς τελειώνουμε την ανάγνωση των έξι διηγημάτων της συλλογής, πως τίποτα δεν ήταν μια χαρά. Έξι πρόσωπα στα ισάριθμα διηγήματα ιχνηλατούν στιγμές της ζωής τους, αυτοαναλύονται, μετανιώνουν ή παίρνουν αποφάσεις, καθώς στέκονται σε καίρια σημεία της βιοτικής τους διαδρομής. Αναλογίζονται, προβληματίζονται μπροστά σε διλήμματα, ανατέμνουν τον ψυχικό τους κόσμο, διυλίζουν τις σκέψεις τους και εντέλει καταλήγουν σε επιλογές που άλλοτε τους ικανοποιούν κι άλλοτε τους αφήνουν και πάλι μετέωρους.

Τους έξι μονολόγους εκφέρουν τέσσερις άνδρες και δύο γυναίκες. Στο πρώτο διήγημα με τίτλο "Σκόνη από κιμωλία", ο αφηγητής είναι ένας νεαρός χούλιγκαν που απευθυνόμενος σ' ένα (όχι παρόντα στο διήγημα) δημοσιογράφο και εξιστορώντας συμπλοκές μεταξύ ποδοσφαιρόφιλων οπαδών, επικεντρώνεται στην περίπτωση ενός "κολλητού' του, ενός Αλβανού που δεν ήθελε να είναι Αλβανός και που άδικα χάνει τη ζωή του.

Στο δεύτερο διήγημα, "Το ραντεβού", επίκεντρο γίνεται το αίσθημα μειονεξίας ενός νεαρού φοιτητή λόγω της εμφάνισής του κι ο έρωτάς του για μια πανέμορφη συμφοιτήτριά του.

Στο τρίτο, "Μια χαρά", μια νεαρή σπουδάστρια, κόρη χωρισμένων γονιών, καταγράφει τη ψυχολογική της κατάσταση μια παραμονή Πρωτοχρονιάς

Στο τέταρτο, "Σημάδι στο μπράτσο", μια τραγική και κάπως θριλερική ιστορία, ένας νεαρός παρίσταται στην εκταφή της σορού της γιαγιάς του, που δεν έχει όμως λιώσει, ενώ πλάι στο μακάβριο υπάρχουν οι τρυφερές αναπολήσεις από τη ζωή του με τη γιαγιά.

Στην πέμπτη ιστορία, "Το καλύτερο που μπορεί να συμβεί", γινόμαστε κοινωνοί των διλημμάτων ενός επιτυχημένου επαγγελματικά άντρα, που τον περιμένει κι ένας καλός γάμος. Όμως, πόσο επιφανειακά είναι όλ' αυτά το δείχνουν οι προβληματισμοί, η έλλειψη ικανοποίησης, το ότι τίποτε από αυτά δεν του δίνει χαρά ή ευτυχία κι αποφασίζει να τα απαρνηθεί όλα.

Τέλος, στο "Απλά ο χρόνος κυλάει", μια γυνακεία φωνή κλείνει τη συλλογή. Κι εδώ μια προβληματισμένη, κοντά στα σαράντα γυναίκα, ενώ δηλώνει ανεξάρτητη κι ευτυχισμένη με τη μοναξιά της, αποδεικνύεται κι αυτή εντέλει εξαρτημένη από μια αδιέξοδη σχέση μ' έναν παντρεμένο.

Με εντυπωσίασε όχι μόνο η ικανότητα του συγγραφέα να μεταδίνει τους προβληματισμούς του μέσα από αληθινές εικόνες ζωής, αλλά με γοήτευσε και η πειστική διαφοροποίηση λεξιλογίου και ύφους από διήγημα σε διήγημα, ώστε να συνάδουν με το ομιλούν πρόσωπο. Για παράδειγμα, στο πρώτο διήγημα σύντομες, κοφτές φράσεις, γλώσσα των γηπέδων, θα λέγαμε, ορολογία εν πολλοίς ασυνήθιστη και ενίοτε άγνωστη στους μεγαλύτερους σε ηλικία (μπάφος, τσουτσέκι, τσαμπουκαλεύομαι, χαπακωμένα, μπατσόσκυλα κ.λπ.). Ενώ στα διηγήματα όπου οι αφηγήτριες είναι γυναίκες, τόσο ο λόγος ταυτίζεται με τη σκέψη και το γυναικείο λεκτικό, που σε κάνει να ξεχνάς ότι ο υποδυόμενος το ρόλο είναι άντρας. Μόνη μου ένσταση στο "Μια χαρά", όπου ο αφελής αφηγηματικός λόγος προσιδιάζει, πιστεύω, σε  μικρότερης ηλικίας κοπέλα απ' ό,τι η ηρωίδα.

Νομίζω πως εν μέρει αδικώ τα διηγήματα του Χρίστου Κυθρεώτη (μερικά σε έκταση νουβέλας), γιατί καθένα από αυτά μπορεί να γίνει αντικείμενο πολύ εκτενέστερης ανάλυσης τόσο ως προς τη θεματολογία όσο και ως προς τον τρόπο έκφρασης. 

Ας ελπίσουμε πως η ωραία συγγραφική του δουλειά θα έχει ευτυχή συνέχεια.

(ebook)

Υ.Γ. Ευχαριστίες στο φίλο Γ.Τ. που μου υπέδειξε τη συλλογή.