Σκοτεινός τόπος

Gyllian Flynn
Σκοτεινός τόπος
Ψηφιακή έκδοση, Μεταίχμιο, 2014 (α΄έκδοση 2009)
Μετ. Γωγώ Αρβανίτη

"Έχω βάλει ταμπέλα στις αναμνήσεις μου, σαν να είναι μια εξαιρετικά επικίνδυνη περιοχή: Σκοτεινός τόπος (...) Παρανοϊκές  μουντζούρες από άλικο κόκκινο ήχο μέσα στη νύχτα. Εκείνο το μοιραίο, ρυθμικό τσεκούρι να ανεβοκατεβαίνει μηχανικά σαν να έκοβε ξύλα. Πυροβολισμοί από κυνηγετικό όπλο σ' ένα στενό διάδρομο. Τις πανικόβλητες άναρθρες κραυγές της μητέρας μου που ακόμη προσπαθούσε να σώσει τα παιδιά της με το μισό της κεφάλι λιώμα".

Μιλάει η Λίμπι, η μόνη επιζήσασα από τη δολοφονία της μητέρας της και των δυο αδελφών της. "Σκοτεινός τόπος". Αλλά σκοτεινός τόπος θα μπορούσαν να ονομαστούν όλα τα μυθιστορήματα της Τζίλιαν Φλιν, τόσο τα  "Αιχμηρά αντικείμενα" όσο και "Το κορίτσι που εξαφανίστηκε". Όλα έχουν κάτι το νοσηρό ως προς τους ήρωές τους και τις υποθέσεις των έργων. Μήπως όμως δεν είναι γενικότερα νοσηρό, κάτι που εκφεύγει της ομαλότητας και της ψυχικής υγείας, το έγκλημα;

Ο "Σκοτεινός τόπος" μου θύμισε το "Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν", αν και βεβαίως οι διαφορές είναι περισσότερες από τις ομοιότητες. Όμως και στα δυο μυθιστορήματα έχουμε να κάνουμε με εφήβους, με τον ψυχισμό τους, με το περιβάλλον ή τις εκ γενετής καταβολές που τους ωθούν στο έγκλημα.

Στον "Σκοτεινό τόπο" τα πράγματα έχουν τεθεί εξαρχής. Ο Μπεν Ντέι είναι τώρα (το 2008) στη φυλακή, καταδικασμένος για τη δολοφονία των δυο αδελφών του, της Μισέλ που τη στραγγάλισε, της Ντέμπι που τη σκότωσε με τσεκούρι και της μάνας του που την πυροβόλησε. Οι δολοφονίες αυτές έγιναν το βράδυ της 2ας προς την 3η Ιανουαρίου 1985. Μόνη επιζήσασα η επτάχρονη τότε Λίμπι, που υπήρξε και η κύρια μάρτυρας κατηγορίας. Είναι όμως άραγε έτσι τα πράγματα; Και γιατί ο Μπεν δεν έκανε ποτέ έφεση;

Πολύ ενδιαφέρουσα η τεχνική της Τζίλιαν Φλιν (αν και όχι ασυνήθιστη). Η αφήγηση εναλλάσσεται μεταξύ του παρόντος, όπου ακούμε την πρωτοπρόσωπη αφήγηση της περίπου τριαντάχρονης τώρα Λίμπι και της τριτοπρόσωπης, λεπτομερέστατης εξιστόρισης της ημέρας των δολοφονιών. Ώρα την ώρα, λεπτό προς λεπτό, θα λέγαμε, παρακολουθούμε τα γεγονότα της μοιραίας εκείνης ημέρας, ενώ η αγωνία κορυφώνεται καθώς προχωρούμε στη στιγμή των δολοφονιών. Στο τώρα, η Λίμπι τραυματισμένη σωματικά και ψυχολογικά, έχοντας άμεση οικονομική ανάγκη, με χρηματοδότηση ενός Ομίλου Δολοφονιών, δηλ. μιας ομάδας που πιστεύει ότι ο Μπεν είναι αθώος και ότι άδικα καταδικάστηκε, βασανιζόμενη και η ίδια η Λίμπι από ενοχές, γιατί με τη δική της κυρίως μαρτυρία καταδικάστηκε ο αδελφός της, αρχίζει να ανασκαλεύει το παρελθόν.

Παρακολουθούμε μια αγροτική Αμερική της δεκαετίας του '80, κάθε άλλο παρά την Αμερική του ονείρου και του πλούτου. Φτώχεια, υποθήκες, απώλεια περιουσιών, απελπισία, ναρκωτικά, μια ανερμάτιστη, παραπαίουσα νεολαία. Το βιβλίο έχει ένα αργό ρυθμό,  στοιχεία που κάποτε μπορεί να κουράζουν. Διαρκής αναφορά στο χιόνι, στις ενδυματολογικές περιγραφές, στο αχανές, έρημο τοπίο, στην αθλιότητα του σπιτιού, ακόμα και ενοχλητικές έως αηδιαστικές λεπτομέρειες, που όμως όλες συμβάλλουν στη δημιουργία ατμόσφαιρας, που "καρφώνονται" στη μνήμη του αναγνώστη. Δημιουργούν μια επιβράδυνση και σταδιακά κορυφώνουν την αγωνία καθώς προχωρούμε στη στιγμή των δολοφονιών.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Τζίλιαν Φλιν έχει δημιουργήσει ένα καθαρά δικό της ύφος στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Όσοι αγαπούν το είδος, σίγουρα το απολαμβάνουν.

(ebook)

Σημ. Παρουσίαση και στο Βιβλιοκαφέ