Το μικρό παριζιάνικο βιβλιοπωλείο

Nina George
Το μικρό Παριζιάνικο Βιβλιοπωλείο
Κλειδάριθμος, 2016
Μετ. Χριστίνα Σωτηροπούλου

Δεν ξέρω κανένα βιβλιόφιλο που δεν θα δελεαζόταν από ένα βιβλίο που ο τίτλος του σχετίζεται με... βιβλία. (Μια πολύ ενδιαφέρουσα τέτοια συλλογή τίτλων μας δίνει το βιβλιοφιλικό blog Βολτίτσες). Γι' αυτό και ο τίτλος "Το μικρό παριζιάνικο βιβλιοπωλείο" λειτούργησε σαν μαγνήτης στην αναγνωστική μου επιλογή. Όμως η ικανοποίηση που μου έδωσε δεν ήταν αυτή που περίμενα, ίσως γιατί άλλα ήταν αυτά για τα οποία είχα προετοιμαστεί με τη φαντασία μου, άλλα ήταν αυτά για τα οποία η προσδοκία μου με είχε προϊδεάσει.

Το βιβλίο αρχίζει πολύ ωραία. Ο πενηντάχρονος βιβλιοπώλης Ζαν Περντί, διατηρεί ένα πρωτότυπο βιβλιοπωλείο. Πρόκειται για μια φορτηγίδα, ένα πλοιάριο προσαραγμένο στην όχθη του Σηκουάνα. Δεν είναι η μόνη πρωτοτυπία. Ο Περντί αποκαλεί το βιβλιοπωλείο του "Λογοτεχνικό φαρμακείο". Πιστεύει πως τα βιβλία μπορούν να θεραπεύσουν τις αρρώστιες της ψυχής και είναι σε θέση να προτείνει το κατάλληλο βιβλίο για τον κάθε αναγνώστη. Συχνά δεν διστάζει να χάσει έναν πελάτη παρά να του πουλήσει ένα βιβλίο, το οποίο κατά τη γνώμη του δεν του ταιριάζει!

Ο Περντί όμως έχει κι αυτός ένα ψυχικό τραύμα, το οποίο δυστυχώς τα βιβλία δεν μπόρεσαν να του γιατρέψουν. Πριν από εικοσιένα χρόνια είχε ερωτευτεί παράφορα μια γυναίκα, τη Μανόν, η οποία ξαφνικά εξαφανίστηκε από τη ζωή του, αφήνοντάς του μόνο ένα γράμμα, που ο Ζαν όλα αυτά τα χρόνια αρνιόταν να διαβάσει. Μια απρόσμενη συγκυρία τον κάνει να διαβάσει το γράμμα ύστερα από τόσα χρόνια, πράγμα που τον ωθεί να λύσει το πλοιάριο-βιβλιοπωλείο από την όχθη και μέσα από ποταμίσιους δρόμους να πλεύσει προς τα νότια της Γαλλίας, αναζητώντας την αγαπημένη του. Έτσι το βιβλίο παίρνει άλλη τροπή κι άλλη διάσταση. Τα βιβλία βέβαια εξακολουθούν να έχουν το ρόλο τους. Άλλοτε τα προτείνει ως αντάλλαγμα για ένα φόρο που πρέπει να πληρώσει για τον ελλιμενισμό του, άλλοτε για να αγοράσει τρόφιμα, δεν έχουν όμως τον κύριο ρόλο για τον οποίο ο αναγνώστης είχε προετοιμαστεί.

Ενδιαφέρουσες οι σκόρπιες αποφθεγματικές ρήσεις για το βιβλίο. Π.χ. "Τα βιβλία είναι κάτι παραπάνω από γιατροί, φυσικά. Κάποια μυθιστορήματα είναι τρυφεροί σύντροφοι για μια ζωή. Κάποια σου δίνουν ένα δυνατό χαστούκι, άλλα είναι σαν ζεστή κουβέρτα που σε τυλίγει όταν σε πιάνει φθινοπωρινή μελαγχολία. Και κάποια... ε, λοιπόν, κάποια είναι σαν ροζ μαλλί της γριάς, που γαργαλάει τον εγκέφαλό σου για τρία δευτερόλεπτα και αφήνει πίσω του ένα χαρούμενο κενό. Όπως μια σύντομη αλλά καυτή ερωτική σχέση".

Και μια ενδιαφέρουσα πρωτοτυπία. Στο επίμετρο του βιβλίου παρατίθενται αφενός συνταγές φαγητών της Προβηγκίας, αφετέρου δημοσιεύεται το "Λογοτεχνικό κουτί πρώτων βοηθειών" του Ζαν Περντί, όπου δίνει πληροφορίες και οδηγίες για τη θεραπευτική ιδιότητα συγκεκριμένων βιβλίων. Γράφει για παράδειγμα: "Μέλβιλ Χέρμαν, Μόμπι Ντικ: Για χορτοφάγους. Παρενέργειες: Φόβος του νερού.

Ή, Όργουελ Τζορτζ, 1984: Περιορίζει την ευπιστία και την απάθεια. Παλιό σπιτικό γιατρικό για τη χρόνια αισιοδοξία, που όμως έχει περάσει την ημερομηνία λήξης του".

Και με τον τρόπο αυτό μας δίνει τη θεραπευτική ιδιότητα 26 βιβλίων.

Γενικά ένα εύπεπτο βιβλίο, γι' αυτό ίσως και ευπώλητο, μεταφρασμένο σε 33 γλώσσες, που θα μπορούσε με βάση την κεντρική του ιδέα να είναι πολύ καλύτερο.