Το νέο όνομα

Έλενα Φερράντε
Το νέο όνομα
Πατάκης, 2016
Μετ. Δήμητρα Δότση
(ebook)

"Είναι ωραία ιστορία, μια ιστορία του σήμερα πολύ σωστά διαρθρωμένη και γραμμένη εκπληκτικά. Όμως δεν είναι αυτό το θέμα μας: είναι η τρίτη φορά που διαβάζω το βιβλίο σας και σε κάθε σελίδα υπάρχει κάτι δυνατό που δεν μπορώ να καταλάβω από πού προέρχεται".

Η κρίση αυτή δεν αφορά το παρόν βιβλίο. Αφορά το βιβλίο που έγραψε η πρωτοπρόσωπη αφηγήτρια Λένα ή Λενού ή Λενούτσα που οι αναγνώστες της "Τετραλογίας της Νάπολης" γνωρίσαμε από τον πρώτο τόμο, την "Υπέροχη φίλη μου". Είναι λόγια του επιμελητή του εκδοτικού οίκου που θα της εκδώσει το βιβλίο της, λόγια όμως που θα μπορούσαν να λεχθούν και για το βιβλίο της Φερράντε.

Είχα εκφραστεί πολύ θετικά για το πρώτο βιβλίο της τετραλογίας. Αρχίζοντας το δεύτερο προχωρούσα με πολύ κόπο. Ένιωθα να πλήττω, να μη βρίσκω τίποτα που να με κάνει να αδημονώ για τη συνέχεια, να με συγχίζουν και πάλι τα πολλά πρόσωπα και οι μεταξύ τους σχέσεις και συγγένειες. Αυτά μέχρι περίπου τη σ. 150, όπως έγραψα και στο σχόλιό μου στο blog της φιλτάτης Κατερίνας. Και ξαφνικά, σαν κάτι μαγικό να συνέβη, η σπίθα του ενδιαφέροντος άναψε ξανά. Η περιέργεια για την πορεία της ζωής των δυο φιλενάδων, αλλά και η ευχαρίστηση της ανάγνωσης με παρέσυραν και πάλι. Οι δυο φίλες, η Λίλα και η Έλενα, με τις ομοιότητες και τις αντιθέσεις τους, με τη φιλία που κάποτε εκδηλώνεται ως αγάπη, κάποτε ως αντιπαλότητα, που άλλοτε είναι κοντά η μια στην άλλη κι άλλοτε χωρίζουν για μεγάλα διαστήματα, συνεχίζουν τις ζωές τους.

Η φιλία τους ξεκίνησε από την ίδια φτωχογειτονιά της Νάπολης, το Δημοτικό, τα όνειρα να πετύχουν κάτι μεγάλο στη ζωή τους και να γίνουν πλούσιες. Ο πρώτος τόμος τέλειωνε με τη Λίλα να εγκαταλείπει το σχολείο και να παντρεύεται στα δεκαέξι της, ενώ η Λενού ακολουθεί το δρόμο της μόρφωσης φτάνοντας ως το πανεπιστήμιο και τη συγγραφή του πρώτου της βιβλίου. Ανόμοιοι χαρακτήρες. "Εγώ", λέει η Λενού, "έμενα πίσω περιμένοντας. Εκείνη άδραχνε τα πράγματα, τα λαχταρούσε στ' αλήθεια, παθιαζόταν με αυτά, ρίσκαρε, ή όλα ή τίποτα, και δεν φοβόταν την περιφρόνηση, τον περίγελο, το φτύσιμο, το ξύλο".

Ανάμεσα στην εξιστόρηση της ζωής των δυο φιλενάδων, καθώς και της ζωής όλου του κόσμου των φίλων και συγγενών που τις περιβάλλει, ουσιαστικά της ζωής της Νάπολης, ρίχνονται σαν σκόρπιες πινελιές γεγονότα που καθορίζουν χρονικά την ιστορία, τοποθετώντας την στις δεκαετίες '50 και '60. "Ολόκληρος ο πλανήτης απειλείται. Ο πυρηνικός πόλεμος. Η αποικιοκρατία. Η νεοαποικιοκρατία. Οι πιέρ-νουάρ, η ΟΑΣ και το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (...) Ο Φανφάνι στο Λονδίνο, ο Εγγλέζος πρωθυπουργός Μακμίλλαν". Κι αλλού, "Κούβέντα στην κουβέντα πέρασαν στους βομβαρδισμούς στο Βόρειο Βιετνάμ, στις φοιτητικές εξεγέρσεις σε διάφορα πανεπιστήμια, στις χιλιάδες εστίες της αντιιμπεριαλιστικής πάλης στη Λατινική Αμερική και στην Αφρική".

Άρχισα να διαβάζω "Το νέο όνομα" με πολλές επιφυλάξεις αν θα συνέχιζα και στον τρίτο τόμο της τετραλογίας. Τώρα περιμένω την έκδοσή του.