Ένα φιλί πριν πεθάνεις

Άιρα Λέβιν
Ένα φιλί πριν πεθάνεις
Γαλαξίας-Ερμείας, 1981
Μετ. Γιάννη Λάμψα

Ένα από τα καλύτερα θρίλερ (αν όχι το καλύτερο) που έχω διαβάσει. Η πρωτότυπη τεχνική, οι συνεχείς ανατροπές, η αγωνία να φτάσεις στο τέλος, όχι για να μάθεις τον δολοφόνο, αυτόν τον ξέρεις από την αρχή, αλλά για να δεις αν θα αποκαλυφθεί και στα πρόσωπα του έργου κι αν εν τέλει θα αποδοθεί δικαιοσύνη, όλα αυτά σε ελκύουν ακαταμάχητα.

Το είχα πρωτοδιαβάσει πριν από χρόνια, μπορεί και πάνω από σαράντα χρόνια πριν, κι όμως το θυμόμουνα. Όχι βέβαια όλες τις λεπτομέρειες, αλλά το βασικό θέμα και τη γενικότερη ατμόσφαιρα. Μια έντονη επιθυμία με κατέλαβε να το ξαναδιαβάσω. Βεβαίως στη βιβλιοθήκη μου δεν το βρήκα. Ποιος ξέρει πού χάθηκε, δανεισμένο κι αγύριστο ίσως και τώρα πια εξαντλημένο από τον εκδοτικό του οίκο. (Πραγματικά διερωτώμαι γιατί βιβλία σαν κι αυτό δεν επανεκδίδονται). Όμως πωλείται ακόμα μεταχειρισμένο κι έτσι μπόρεσα να το ξαναδιαβάσω. Ξανάζησα όχι μόνο την αγωνία ενός ωραίου θρίλερ, αλλά όπως συχνά συμβαίνει, ξανάζησα τις συνθήκες του πρώτου, μακρινού εκείνου διαβάσματος: Την πολύ νεότερη ηλικία που είχα τότε, πιο ευτυχισμένες προσωπικές στιγμές και μια παραθαλάσσια πόλη που, αλοίμονο, δεν υπάρχει πια...

Από τις πρώτες κιόλας σελίδες ξέρουμε τον δολοφόνο. Όχι το όνομά του, αλλά την εξωτερική του εμφάνιση, την καταγωγή, τον χαρακτήρα, τα σχέδιά του, τον στόχο του. Λεπτό προς λεπτό παρακολουθούμε τις σκέψεις του, τις ενέργειές του κι η αγωνία μας κορυφώνεται καθώς παρακολουθούμε τα βήματα τόσο του δολοφόνου όσο και του ανίδεου θύματος.

Κι ύστερα η ατμόσφαιρα αλλάζει. Άλλα πρόσωπα μπαίνουν στη σκηνή κι ο αναγνώστης διερωτάται: Είναι άραγε κάποιο απ' αυτά ο ανώνυμος δολοφόνος που γνωρίσαμε αρχικά; Θα γίνει κι άλλος φόνος; Πώς και πότε; Κι αυτή η απορία θα μας ακολουθεί ως το τέλος που κλείνει με μια επίσης αγωνιώδη σκηνή. Η παρουσίαση ενός τέτοιου βιβλίου καθίσταται ιδιαίτερα δυσχερής και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να μην αποκαλύψεις στοιχεία που θα μείωναν το ενδιαφέρον μελλοντικών αναγνωστών.

Το "Ένα φιλί πριν πεθάνεις" κέρδισε στην Αμερική το "Βραβείο Έντγκαρ Άλλαν Πόε" σαν το καλύτερο μυθιστόρημα αγωνίας. Το 1991 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο. Πολύ γνωστά και δυο άλλα έργα του Άιρα Λέβιν (1929-2007), επίσης μεταφερμένα στον κινηματογράφο: "Τα παιδιά από τη Βραζιλία" (1978) και (αλήθεια, ποιος δεν το θυμάται;) "Το μωρό της Ρόζμαρι" που, σε σκηνοθεσία του Ρομάν Πολάνσκι (1968), αποτελεί εμβληματικό σταθμό στις ταινίες τρόμου.

Σημ. Ευχαριστίες οφείλω στον αδερφό μου,  που βρήκε και μου  έστειλε το βιβλίο από τη Λάρισα.