Χρόνια εφηβείας

Πώς μπορείς, αλήθεια, να κρίνεις αντικειμενικά ένα βιβλίο γραμμένο από συμμαθήτρια, φίλη, πνευματική αδελφή; Εγώ τουλάχιστον ομολογώ την αδυναμία μου. Περιορίζομαι λοιπόν να το παρουσιάσω απλώς.

Το βιβλίο της Μαρίας Αβρααμίδου "Το σπίτι του Άγγλου συνταγματάρχη" (εκδόσεις Πατάκη, 2007), μ' έκανε να περάσω ένα μελαγχολικό Σαββατοκύριακο. Μια θλίψη μου γέμισε την ψυχή, θλίψη γιατί μου θύμισε τα χρόνια της νιότης και των ονείρων, θλίψη για όλο εκείνο τον αγώνα, για όλες εκείνες τις θυσίες που πήγαν χαμένες.

Το σύντομο μυθιστόρημα τοποθετείται χρονικά στην εποχή του απελευθρωτικού αγώνα της Κύπρου και τοπικά στην Κερύνεια, που συνεχώς αναφέρεται σαν "η μικρή μας πόλη" και μόνο μια φορά, τυχαία σχεδόν, λες και την πονά το άκουσμά της, ακούγεται το όνομα της πόλης.

Στη μικρή πόλη ζει τα ευτυχισμένα, ανέμελα χρόνια της εφηβείας η συγγραφέας με την οικογένειά της. Γονείς, ένας αδελφός που σύντομα θα φύγει για το βουνό, μια αδελφή, συμμαθητές, συμμαθήτριες, επεισόδια της σχολικής ζωής, η χαρά της ζωής, χαρά της νιότης, γεμίζουν το βιβλίο. Γείτονάς της ένας Άγγλος συνταγματάρχης που ζει με το γιο, τη γριά μάνα του, την Τουρκάλα υπηρέτρια. Μια συμπάθεια αναπτύσσεται ανάμεσα στην ηρωίδα, την Αθηνά, και τον ανάπηρο γιο του συνταγματάρχη, που ονομάζεται Τζωρτζ Γκόρτον, όπως ακριβώς και ο Λόρδος Μπάυρον, με τον οποίο υπάρχει μια εμμονή στο βιβλίο και στίχοι του παρατίθενται μεταφρασμένοι. [Η εμμονή της συγγραφέως με τον "Αγαμέμνονα" του Αισχύλου, που της είχε εμπνεύσει κι ένα ωραιότατο θεατρικό παλιότερα, επίσης διαπνέει το βιβλίο]. Κι ενώ η νεαρή κοπελίτσα ζει τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα και την ομορφιά της ζωής, ο πόλεμος αρχίζει, αναστατώνει τη ζωή της και τη φέρνει αντιμέτωπη με τον πόνο και το θάνατο.

Σπάνια, σε όσα βιβλία γράφτηκαν για την εποχή εκείνη, συναντάμε τη συμπάθεια για τον "εχθρό". Η Μαρία βλέπει πίσω από τον "εχθρό" τον άνθρωπο. Λυπάται εξίσου για τα παλικάρια που σκοτώνονται για την ελευθερία της πατρίδας της και για το θάνατο του υπασπιστή του Άγγλου συνταγματάρχη.

Ξέροντάς την, πιστεύω πως στο βιβλίο ενέσπειρε πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Λέει σε κάποιο σημείο:" Κι έτσι άρχισε η ιστορία. Μια ιστορία που είχα βαλθεί με όλη μου τη δύναμη να τη θάψω στα τρίσβαθα της ψυχής μου, να προσποιηθώ πως ποτέ δεν συνέβη. Όμως κάποτε, ολωσδιόλου ξαφνικά, ζωντανεύουν όλα, η κάθε λεπτομέρεια, τα πώς, τα γιατί, τα διότι, οι διεκδικήσεις, οι αντεγκλήσεις, όλα, όλα. Έτσι, χωρίς καμιά αιτία κι αφορμή, μου παρουσιάζονταν ολοζώντανα μπροστά μου, μου παίδευαν τις νύχτες, μου ζητούσαν το λόγο".