Εγκλήματα δημοσιονομικής προσαρμογής

Τεύκρος Μιχαηλίδης
Εγκλήματα δημοσιονομικής προσαρμογής
(Επτά φωτογραφίες της κρίσης)
Πόλις, 2015

Έχω διαβάσει σχεδόν όλα τα (λογοτεχνικά) βιβλία του Τεύκρου Μιχαηλίδη, ξεκινώντας από τα "Μαθηματικά επίκαιρα" που μου γνώρισε η αείμνηστη θεία του (καθηγήτριά μου πρώτα και μετά φίλη μου) Μαρίκα Ρώσου. Παρ' όλη τη γοητεία που μου ασκεί η μαθηματική λογοτεχνία, δεν μπορώ να πω ότι μου άρεσαν όλα εξίσου. Μερικά μάλιστα υπήρξαν δυσνόητα για μένα, όπως για παράδειγμα το "Μιλώντας στην Άννα για τα μαθηματικά", το οποίο και δεν μπόρεσα να τελειώσω.

Όμως, το τελευταίο του βιβλίο, μια ευσύνοπτη συλλογή επτά διηγημάτων, πραγματικά το απόλαυσα. Μπορεί το διήγημα ως λογοτεχνικό είδος να μην είναι ιδιαίτερα δημοφιλές ανάγνωσμα, όμως τα επτά διηγήματα του Τεύκρου έχουν μια συνάφεια που τα κάνει μάλλον να μοιάζουν με επτά κεφάλαια ενός μυθιστορήματος. Έχουν συνάφεια, αφενός γιατί αναφέρονται σε πτυχές της σύγχρονης ελληνικής ζωής πολύ καλά γνωστές σε όλους μας, αλλά και γιατί λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος η κεντρική ηρωίδα.

Είναι η υπαστυνόμος Όλγα Πετροπούλου. Ωραία, έξυπνη, με ιδιαίτερη προτίμηση στον Μπόρχες και τον Χατζηδάκι, καλή μαθηματικός, έντιμη, αδέκαστη, ευσυνείδητη, αστυνομικός από επιλογή και όχι κατά τύχη, επιδεικνύει ιδιαίτερες ικανότητες και επιλύει, βεβαίως, επιτυχώς οποιαδήποτε υπόθεση της ανατεθεί. Η τελειότητα με την οποία την προίκισε ο συγγραφέας-δημιουργός της δεν μας ξενίζει, πολλοί ήρωες αστυνομικών ιστοριών είναι παρόμοιοι. Τη δεχόμαστε κατά λογοτεχνική συνθήκη ή ως ιδεατή αστυνομικό, τέτοια που θα θέλαμε όλους να είναι.

Μέσα από τις επτά ιστορίες και τις επτά αστυνομικές υποθέσεις  που η ωραία αστυνομικός αναλαμβάνει να διαλευκάνει, συναντούμε οικείες πτυχές της ελληνικής κοινωνίας. Οι μετανάστες, οι ακροδεξιές οργανώσεις, οι χρηματιζόμενοι εφοριακοί, οι εκμεταλλευτές κτηματομεσίτες, οι γιατροί και τα φακελάκια, η πανεπιστημιακή αντιζηλία κ.ά. φωτίζονται μέσα από τις ιστορίες, για να επικρατήσει τελικά η δίκαιη τιμωρία των ενόχων, αν και κάποτε εμφανίζεται ως αυτοδικία.

Δεν είναι μόνο το σύγχρονο κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον που προβάλλονται από τον Τεύκρο Μιχαηλίδη. Είναι και το φυσικό περιβάλλον. Μετακινώντας την ηρωίδα του άλλοτε με δυσμενή μετάθεση, άλλοτε για να αναλάβει ειδική αποστολή και μια φορά για να απολαύσει την άδεια και τις διακοπές της, βρίσκει την ευκαιρία να μας μεταφέρει σε όμορφα μέρη της ελληνικής γης, πράγμα που φανερώνει μια ιδιαίτερη αγάπη του συγγραφέα γι' αυτήν. Έχουμε ασφαλώς την Αθήνα, αλλά κι ένα χωριό στους πρόποδες του Ολύμπου, τη Χίο, τη βόρειο Εύβοια, την Τήνο.

-Στα πόδια της απλώνονταν τα σπίτια της Λεπτοκαρυάς κι ακόμα παραπέρα η θάλασσα, που ο ήλιος, καθώς ετοιμαζόταν να αναδυθεί από μέσα της, την έβαφε κατακόκκινη.

-Γαλήνια, φιλόξενη, ακύμαντη, η θάλασσα χρύσιζε κάτω από τις πρώτες ακτίνες του ήλιου. Απέναντι, το Αργυρονήσι ήταν λουσμένο στο πρωινό φως".

-Δυο ξύλινες πέργκολες, φορτωμένες με ανθισμένες μπουκαμβίλιες, απομόνωναν το μπαλκονάκι τους από τα διπλανά.

Τέτοιες εικόνες αφθονούν στις σύντομες περιγραφές του τοπίου.

Έγκλημα και ευχαρίστηση; Κρίση και απόλαυση; Κι όμως, το βιβλίο του Τεύκρου Μιχαηλίδη μπορεί να αποτελέσει μια ευχάριστη αναγνωστική συντροφιά για ένα από αυτά τα όμορφα, ανοιξιάτικα-καλοκαιρινά σαββατοκύριακα.