Καρυδότσουφλο

Ιαν ΜακΓιούαν
Καρυδότσουφλο
Πατάκηςς, 2017
Μετ. Κατερίνα Σχινά

Ο Ιαν ΜακΓιούαν είναι από τους αγαπημένους μου ξένους συγγραφείς. Τα βιβλία του, "Εξιλέωση", "Σάββατο", "Στην ακτή", "Επιχείρηση ζάχαρη", "Χαμένο παιδί", "Νόμος περί τέκνων", μου έχουν χαρίσει πολλές ώρες αναγνωστικής απόλαυσης. (Για όλα, εκτός από το "Εξιλέωση" που το διάβασα πριν από τη δημιουργία του blog, έχω κάνει αναρτήσεις). Φυσικό λοιπόν να αναζητώ κάθε καινούριο του βιβλίο. Το τελευταίο όμως, το "Καρυδότσουφλο", χωρίς να στερείται τα προτερήματα της γραφής του ΜακΓιούαν, δεν μου έδωσε την ικανοποίηση που περίμενα.

 Πιστεύω ότι στην προσπάθειά του να πρωτοτυπήσει κατέληξε σ' ένα μυθιστόρημα εντελώς εξωπραγματικό. Δεν πρόκειται για ένα μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, είδος αποδεκτό και σύνηθες. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα συζυγικής απάτης, που καταλήγει σε αστυνομικό, αλλά με έναν εντελώς απρόσμενο εξωδιηγητικό (ως ένα βαθμό) αφηγητή. Δηλαδή την όλη ιστορία αφηγείται το κυοφορούμενο βράφος, ευρισκόμενο ήδη στον ένατο μήνα της κύησης. Και διερωτώμαι. Ποια η διαφορά αν η αφήγηση γινόταν από έναν τριτοπρόσωπο, παντογνώστη αφηγητή; Τη στιγμή μάλιστα που το βρέφος δεν αρκείται απλώς στην καταγραφή των γεγονότων όπως τα αισθάνεται να συμβαίνουν, αλλά προβαίνει σε βαθιές φιλοσοφικές, λογοτεχνικές, κοινωνικές και άλλες παρατηρήσεις! Με πλήθος αναφορές άλλοτε στα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, όπως στις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, στον Σαίξπηρ και την ποίηση, στη γεύση των διαφόρων κρασιών κ.λπ. εμφανίζεται ως ένα βρέφος-παντογνώστης. Βέβαια, πολλά απ' αυτά τα μεταφέρει ως  λεγόμενα από πρόσωπα του έργου, τα οποία παρακολουθεί στις κινήσεις και συζητήσεις τους.

Τα πρόσωπα αυτά είναι: Η Τρούντη, η οποία κυοφορεί το ομιλούν βρέφος, νόμιμο καρπό της συζυγικής της σχέσης με τον Τζον, έναν ευαίσθητο ποιητή, με τον οποίο όμως έχει τώρα χωρίσει και συζεί με τον αδελφό του, τον Κλοντ. Το ζεύγος διαμένει στο οικογενειακό σπίτι, από το οποίο ο Τζον θέλει να τους διώξει. Τότε Τρούντυ και Κλοντ εξυφαίνουν ένα σχέδιο για να δολοφονήσουν τον Τζον.

 Όλα αυτά τα παρκολουθεί και τα καταγράφει το αγέννητο βρέφος. Θα επιτύχει το σχέδιό τους; Κι αν επιτύχει, θα μπορέσει το ζεύγος να διαφύγει ατιμώρητο; Τι ρόλο μπορεί να διαδραματίσει το βρέφος που αγαπά τον πατέρα του και αντιπαθεί τον θείο του που "έκλεψε" τη μητέρα του; (Σαφής αναφορά στον Άμλετ).

Η γραφή του ΜακΓιούαν ενδιαφέρουσα, ο προβληματισμός του πάντα καίριος. Μόνο ας εύρισκε έναν άλλον αφηγητή κι όχι αυτό το πάνσοφο έμβρυο!