Τζούλιαν

Π.Ντ.Τζέημς
Τζούλιαν
Πατάκης, 1995
Μετ. Σώτη Τριανταφύλλου

Μπορεί η Π.Ντ. Τζέημς (1920-2014) να μην έχει τη φήμη, την αναγνωρισιμότητα ή τη θέση που κατέχει η Άγκαθα Κρίστι στην αστυνομική λογοτεχνία, όμως δεν παύει να είναι κι αυτή μια  σημαντική συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων. Με άλλο ύφος, με διαφορετική προσέγγιση στο θέμα φόνος-έρευνα, μ' έναν βασικό ντετέκτιβ, τον Νταλγκλίς, που όχι μόνο αγαπά την ποίηση αλλά είναι και ο ίδιος ποιητής, έχει γράψει πολύ ενδιαφέροντα αστυνομικά μυθιστορήματα.

Όμως το "Τζούλιαν", έργο του 1995, δεν είναι απλώς αστυνομικό μυθιστόρημα. Συνδυάζοντας στοιχεία επιστημονικής φαντασίας (κάποια θυμίζουν"1984") με την αστυνομική πλοκή, με κεντρικό χαρακτήρα έναν καθηγητή, τον Τέο Φαρόν, καθηγητή στην Οξφόρδη, έμμεσα προσπαθεί με το έργο αυτό να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για το ζοφερό μέλλον που αναμένει την ανθρωπότητα.

Το έργο τοποθετείται στο 2021. Εδώ και είκοσι χρόνια δεν έχει γεννηθεί κανένα παιδί, όχι μόνο στην Αγγλία αλλά πουθενά στον κόσμο. Μια επιδημία στειρότητας έχει απλωθεί παντού. Την Αγγλία κυβερνά ένας δικτάτορας, Φύλακας αποκαλείται, ξάδερφος του Φαρόν, με τον οποίο πέρασαν ευχάριστα κι αγαπημένα τα παιδικά τους χρόνια, αλλά τώρα έχουν πολύ διαφορετικές αντιλήψεις. Όλοι οι άντρες υποβάλλονται υποχρεωτικά σε εξετάσεις σπέρματος, ψάχνοντας για κάποιον με τον οποίο θα μπορούσε να συνεχιστεί η ζωή στη γη. Οι γυναίκες αντικαθιστούν τα παιδιά που τόσο λαχταρούν με κούκλες, κάνουν βαφτίσεις με...γατάκια, χωριά ερημώνονται, ενώ η φύση καταλαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερο μέρος. Οι πολύ γέροι οδηγούνται στη λεγόμενη Αποδήμηση, μια μαζική, αναγκαστική αυτοκτονία, ενώ Παρεπίδημοι είναι οι μετανάστες που εκτελούν τις κατώτερες εργασίες και αντιμετωπίζονται με τρόπο βασανιστικό και εξευτελιστικό. Η τελευταία γενιά που ήρθε στον κόσμο ονομάζονται Ωμέγα. Είναι μια γενιά όμορφη αλλά σκληρή, εγωιστική, βάρβαρη. Ο κόσμος όπως τον ξέρουμε οδεύει προς το τέλος του. Και γιατί όχι; Γιατί αυτό είναι απίθανο; "Απ' τα τέσσερα δισεκατομμύρια μορφών ζωής που υπήρχαν σ' αυτόν τον πλανήτη, τα τρία δισεκατομμύρια εννιακόσια εξήντα εκατομμύρια έχουν πια εξαφανιστεί. Το γιατί δεν το ξέρουμε. Μερικά εξέλιπαν αναίτια, μερικά λόγω φυσικών καταστροφών, άλλα καταστράφηκαν από μετεωρίτες και αστεροειδή. Αν πάρουμε υπ' όψη αυτούς τους μαζικούς αφανισμούς, φαίνεται παράλογο να υποθέσουμε πως ο homo sapiens θα εξαιρεθεί. Το είδος μας θα αποδειχθεί το πλέον βραχύβιο, ένα απλό βλεφάρισμα θα έλεγε κανείς, στο μάτι του χρόνου."

Ο Τέο Φάρον, που ως καθηγητής αναφέρεται συχνά και σε έργα της αγγλικής κυρίως λογοτεχνίας, διαζευγμένος, γνωρίζει μια κοπέλα, τη Τζούλιαν, η οποία είχε παρακολουθήσει μερικά από τα μαθήματά του. Μια μέρα εκείνη τον συναντά και τον οδηγεί σε μια μυστική συνάντηση όπου μια μικρή ομάδα που αντιδρά στην όλη πολιτική του δικτάτορα-Φύλακα, ετοιμάζει μια έμπρακτη αντίδραση και ζητά από τον Φάρον, ως συγγενή του δικτάτορα, να τους βοηθήσει. Η συνέχεια είναι γεμάτη περιπέτειες και ανατροπές. Η Τζούλιαν, που είναι παντρεμένη, μένει έγκυος. Είναι σαν ένα θαύμα που όλοι θέλουν να οικειοποιηθούν. Σαν να μην έχει τελειώσει ο κόσμος, είναι μια αμυδρή ελπίδα πως ο homo sapiens δεν θα εξαφανιστεί. Ακολουθεί καταδίωξη μέσα από μια ερημωμένη ύπαιθρο, δολοφονίες, προσπάθεια να κρατηθεί μυστική η εγκυμοσύνη γιατί όποιος θα έχει το παιδί θα αποκτήσει δύναμη, θα κυριαρχήσει.

Είναι ένα βιβλίο ζοφερό. Αλλά κι ένα βιβλίο που μας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Μήπως και σήμερα δεν μιλάμε για την κλιματική αλλαγή, μήπως δεν εμφανίζονται συνεχώς αρρώστιες και ιοί που εξοντώνουν χιλιάδες ανθρώπους; Πολλοί είναι αυτοί που προλέγουν το τέλος του κόσμου όπως τον ξέρουμε. Η Π.Ντ. Τζέημς μας το είπε με το "Τζούλιαν". Ταυτόχρονα όμως μας αφήνει μια αχτίδα φωτός. Θα κυριαρχήσει άραγε;

Σημ. Το βιβλίο γυρίστηκε σε ταινία με τον τίτλο "The children of men".